Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Һауыҡтыра ла, йәшәртә лә белә
Һауыҡтыра ла, йәшәртә лә белә
Көтөп алынған йәмле яҙ әҙәм балаһына ифрат тәмле күстәнәсе — ҡайын һыуы — менән килә. Һуттың файҙалы ла икәнлеге хаҡында онотмайыҡ.

Медицина тикшереүҙәре күрһәтеүенсә, ике-өс аҙна дауамында көн һайын бер стакан ҡайын һыуы эсеп тороу яҙғы авитаминозды, арыуҙы, көсөргәнеште юҡҡа сығара. Һут органик кислота ферменттарына, кальцийға, тимергә, калийға, шәкәргә бай. Ҡайын һыуы ашҡаҙан сиренән, йүткереүҙән, бронхиттан, баш ауыртыуынан, артриттан, радикулиттан, ревматизмдан, аҙ ҡанлылыҡтан, аллергиянан дауалай, матдәләр алмашыныуын яйға һала, иммунитетты күтәрә.
Мәғлүм булыуынса, яҙғы һутты косметологияла ла ҡулланалар. Мәҫәлән, йөҙҙәге һытҡыларҙы бөтөрә: битте иртән һәм кис ҡайындан яңы ғына йыйылған һыу менән һөртөргә кәрәк. Һуттың тирене йәшәртеү, һығылмалы итеү һәләте лә көслө. Уға бал, ҡаймаҡ ҡушып, маска йә компресс яһарға мөмкин.
Белгестәр сәс ҡойолоуҙан да ҡайын һыуын ҡулланырға тәҡдим итә. Бының өсөн һутҡа кесерткән тамыры ҡайнатмаһы, коньяк ҡушып, шыйыҡса әҙерләргә кәрәк. Уны сәстең тамырына аҙнаһына бер тапҡыр һөртәләр. Ҡауаҡ менән яфаланғанда иһә башты һутта сайҡатып алыу килешә.
Ҡайын һыуында сәй бешереп алырға, ҡамыр әҙерләргә мөмкин. Унан яһалған кеүәҫ ныҡ тәмле килеп сыға. Әҙерләү өсөн яңы йыйып алынған һутҡа йөҙөм, шәкәр, лимон һуты ҡушалар ҙа шешәнең башын ябып, тышынан тимерсыбыҡ менән нығытып ҡуялар (газдың баҫымында бөкөнөң атылып сығыуы ихтимал). Бер нисә тәүлектән һуң ныҡ газлы эсемлек — ҡайын кеүәҫе — барлыҡҡа килә.
Һутты йыйыу ваҡыты һауа шарттарына бәйле. Ул көндөң тәүге яртыһында, ҡояш сағыуыраҡ йылытҡанда, олон буйлап яҡшыраҡ хәрәкәт итә. Һыуҙы йыйыу мәле еткәнме-юҡмы икәнлеген белер өсөн ағасты ипләп кенә беҙ менән тишеп ҡарарға кәрәк. Тамсы сыҡһа, эш башларға мөмкин тигән һүҙ.
Ҡайын ныҡ йәш тә, ҡарт та булмаҫҡа тейеш. Ҡайһы берҙәренең һутын бөтөнләй алырға ярамай — ағасҡа ҙур зыян киләсәк. Билдәле булыуынса, йәш олондоң киңлегенә ҡарап билдәләнә: һыуын алыр өсөн диаметры 20 — 30 сантиметрлыҡты һайларға кәрәк. Шул уҡ ваҡытта бер ағастан күп итеп һут йыйырға тырышмағыҙ, бер нисәүҙән әҙләп алығыҙ. Тәүлек эсендә бер ҡайындан ике-өс литр һыу ағыҙырға мөмкин.
Һутты ике төрлө юл менән йыйырға мөмкин. Беренсеһе ябайыраҡ һәм ағас өсөн хәүефһеҙерәк: ҡабыҡ осло бысаҡ ярҙамында бәләкәй генә тишек яһап ҡырҡыла һәм был урынға пластик пакет йәиһә шешә элеп ҡуйыла. Икенсе ысул шундай: ағастың олононда, ерҙән ярты метр бейеклектә, ек яһала ла уға төрөпкә йәки алюминдан (пластмассанан да мөмкин) яһалған улаҡ ҡуйыла. Уйылған ярыҡтың тәрәнлеге ике-дүрт сантиметрҙан артмаһын. Һут йыйып бөткәндән һуң тишекте мүк йәки балауыҙ менән ҡапларға онотмағыҙ: ағастың эсенә бактериялар инмәһен. Ағастан бөкө яһап ҡуйырға, ярашлы ботаҡ тығырға ла мөмкин.
Ҡурсаулыҡ, һыуһаҡлағыс биләмәләрендә, паркта үҫкән ҡайындарға тейеү ҡәтғи тыйыла. Әлбиттә, урманда ла ҡағиҙәләрҙе һаҡларға, тәбиғәткә мәрхәмәтле булырға тырышайыҡ.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 695

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 826

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 769

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 4 479

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 3 102

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 797

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 4 045

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 3 176

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 778

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 825

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 617

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 872