Сираттағы тапҡыр илдә ВЛКСМ-дың тыуған көнө билдәләнә. Был юлы ҙур, етди юбилей — 95 йыл тула уға. Йырҙа йырланғанса: “Комсомолдан айырылмайым — мәңге йәш буласаҡмын”. Үкенескә ҡаршы, улай килеп сыҡмай шул. Күңелдә генә мәңге йәш ҡалып була. Бөгөн, совет осоро йолалары юғалғанда, был байрам ВЛКСМ-дың юлын дауам итеүсе йәштәр йәмәғәт ойошмаларын берләштерә. Заманында комсомолды яҙмышына һәм тормош мәғәнәһенә әйләнгән кешеләр байрам өҫтәле янында ғына осрашып ҡалмай, бер-береһенә ярҙам итә, хәҙер инде ветерандар берҙәмлегенә әйләнгән ВЛКСМ-ды һаҡлай һәм ҡурсалай.
Йола буйынса Башҡортостандың элекке комсомолдары һәм йәштәр ойошмалары әүҙемселәре юбилей хәтере кисәһенә йыйыласаҡ. Ул 1 ноябрҙә элекке “Юность” ял базаһында үтә. Шулай уҡ Өфөлә революция һәм граждандар һуғышы көрәшселәре иҫтәлегенә ҡуйылған һәйкәлгә сәскәләр һалынды. Ә кисә ҙур делегация Мәскәүгә юлланды, сөнки байрам тантаналары Кремлдең Съездар һарайында үтә.
Өфө ҡала комитетының элекке беренсе секретары Энгельс Ҡолмөхәмәтов үҙенең хәтирәләре менән уртаҡлашты.
— Тормошта өлгәшкән барлыҡ уңыштарым комсомол мәктәбен үтеүемә бәйле, — тине ул. — Энергияһы көслө һәм лидерлыҡ сифаттарына эйә булған кешеләрҙе ул йәмәғәтселек эшмәкәрлегенә тупланы. Өфөнөң “удар объекттары” — “Нефтсе” мәҙәниәт һарайы, Республика урыҫ дәүләт драма театры, “Синтезспирт” мәҙәниәт һарайы (әлеге Ҡала мәҙәниәт һарайы), “БашфотоНУР” бинаһы (әлеге “Башинформ”) һәм башҡаларҙы төҙөүҙән сағыу хәтирәләр ҡалған. Опера һәм балет театрын, Башҡорт дәүләт филармонияһы бинаһын ремонтлау онотолмай. Күҙ алдына килтерегеҙ: социаль мөһим объектты файҙаланыуға тапшырыу сроктары ҡыҫа, ә төҙөлөш трестары өлгөрә алмай. Эште шәбәйтеү өсөн партия комсомолдарға ҡалала штукатурҙар, ташсылар конкурсын үткәрергә тәҡдим итә. Шунда уҡ материал да, кешеләр ҙә табыла. Энтузиазм менән эшләнеләр. Шулай, мәҫәлән, Октябрь революцияһы урамындағы Башҡорт дәүләт педагогия институты бинаһын, Урыҫ дәүләт академия драма театрын биҙәнек. Унда теләһә ниндәй эште башҡара инек. Уренгой — Помары — Ужгород газ үткәргесен, “Мәскәү” һәм “Полянская” станцияларын төҙөү Бөтә Союз удар комсомол төҙөлөшө тип иғлан ителде. Улар республика комсомолының йоғонто зонаһы ине. Активыбыҙ унда даими барып йөрөнө: иртән — унда, кисен — өйгә. Ил мәнфәғәте өсөн тырышып эшләүҙе бер кем дә үҙенсәлекле әйбер тип иҫәпләмәне — шулай йәштәрҙең берләшеүе тыуҙы.
Бик күп мөһим бурысты бер юлы үтәргә тура килде. Практика бик яҡшы ине, шуға күрә күп комсомол лидерҙары төҙөүселәр, етәкселәр, эшҡыуарҙар булып китте. Уларҙың береһе лә был тормошта юғалманы. Эйе, комсомол мәктәбен үткән кешеләр бер ҡасан да албырғап ҡалмай: хатта пенсионер булһалар ҙа, тейешле сараһын табалар.
Был иҫтәлекле көн йәштәребеҙгә әллә ни таныш булмаһа ла, өлкәнерәк быуын уны тулҡынланып та, һағынып та иҫкә ала. Юбилей айҡанлы элекке комсомол ағзаларынан хәтирәләре менән уртаҡлашыуын үтендек.
Земфира ҠАСҠЫНОВА, Хәйбулла районы:
— Комсомолға теләһә кемде алманылар. Ул яҡшы тәртип, һәйбәт уҡыу, өлгөлө эш өсөн бүләк һымаҡ ҡабул ителде. Беҙ яҡшыраҡ булырға тырыштыҡ, бер кемдең дә башҡаларҙан хөртөрәк күренгеһе килмәне. 80-се йылдарҙа комсомол юлламаһы менән Себер тарафтарына барҙым. Был, бер яҡтан, йәшлек романтикаһы булһа, икенсе яҡтан, ҙур ҡыйыулыҡ та. Ул саҡта йәш кенә ҡыҙ инем. Газ тармағында эш ауыр, өҫтәүенә Себер шарттары йонсотто. Бөгөн бер нәмәгә лә үкенмәйем. Ул осор тормошомдоң иң бәхетле мәле ине, тип әйтә алам.
Дауыт ИСЛАМОВ, Өфө ҡалаһы:
— О, ул саҡтар! Әлбиттә, хәтерҙә. Комсомол бит ул иғәнә йыйыу ғына түгел. Ул беҙгә, шул осор йәштәренә, күпте бирҙе. Художество күргәҙмәләре, концерттар ойоштороу, уңыш йыйыуҙа, яңы ҡалалар һәм предприятиелар төҙөүҙә ҡатнашыу... Эйе-эйе, илебеҙҙең күп ҡалаларын комсомолдар төҙөнө. Ял итеү, күңел асыу ҙа булды. Ил буйлап йөрөп, донъя күреү, комсомол юлламалары буйынса ял итеүҙәр. Мәҫәлән, Ленин урындары буйлап сәйәхәт ҡылғанды хәтерләйем.
Исмәғил МОРАТОВ, Күгәрсен районы:
— Мин октябрят та, пионер ҙа, комсомол да булдым. Ул йылдарҙы ысынлап та тулҡынланып иҫкә алам һәм әле лә һағынам. Беҙҙә берҙәмлек, көс бар ине. Хәҙер генә йәштәрҙе берләштерерлек йүнле бер ойошма ла юҡ. Барҙы емереп ташларға шәптәр, ә бына урынына яңыһын булдырманылар. Уҡыусылар, үҫмерҙәр мәктәптән һуң үҙҙәрен ҡайҙа ҡуйырға белмәй теләһә ни эшләп йөрөй йә компьютерға текәлеп үткәрә ваҡытын.
Илһам БАРЛЫБАЕВ, Стәрлетамаҡ ҡалаһы:
— Комсомолға 14 йәшемдә индем. Беҙгә ВЛКСМ уставын, дәүләт етәкселәренең исем-шәрифен, вазифаларын, илебеҙ сәйәсәтендәге төп йүнәлештәрҙе белеү мотлаҡ ине. Комсомолдар файҙалы эш менән генә шөғөлләнде. Дуҫтарым менән уҡыуҙан һуң милицияға йәмәғәт тәртибен һаҡлауҙа ярҙамлаштыҡ: ҡала буйлап дежурға сыға инек. Пионерҙарҙы, бәләкәйерәк балаларҙы шефлыҡҡа ала торғайныҡ. Өйҙәре буйлап йөрөп, аҙаҡ отчет бирәбеҙ. Комсомолдың тәрбиәүи әһәмиәте ифрат ҙур булды. Һәр кемдең күберәк яҡшы эштәр башҡарғыһы килә ине. Хәҙер ҡайтарырға ине шул мәктәпте.
Рәзилә ИСКӘНДӘРОВА, Учалы районы:
— Ғүмеремдә бер үкенес ҡалды — комсомолға инеп өлгөрмәнем. Мәктәптә бәләкәй кластан беҙҙе шуға әҙерләнеләр, тәүҙә октябрят, аҙаҡ пионер булдыҡ. Һәр саҡ ошо мөһим аҙымға — комсомолға инеүгә — маҡсат тоттоҡ. Тик, 14 йәшем тулғас, ойошма юҡҡа сыҡты, хыялдар селпәрәмә килде... Аҙаҡ та бик үкенеп йөрөгәнем хәтерҙә.