Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Тарих ҡуласаһын әйләндергән шәхес
Башҡортостан Республикаһының ижтимағи-иҡтисади һәм социаль яҡтан үҫешенә үҙенең тос өлөшөн индергән күренекле дәүләт эшмәкәре Фәйзрахман Зәғәфуран улы Зәғәфурановтың тыуыуына 100 йыл тулды.

Кешенең үткән тормошон һәм хеҙмәт юлын, бигерәк тә күренекле дәүләт эшмәкәренең автобиографияһына һәм “Шәхси эш”тә һаҡланған документтарына ғына ҡарап, тулы итеп күҙ алдына килтереп булмай. Шуға ла, оло шәхестең портретына биҙәктәр өҫтәү маҡсатында, уның ҡыҙы менән осраштым.
Флүрә Фәйзрахман ҡыҙы мөләйем йылмайып ҡаршы алды. Атаһының наградалары, төрлө йылдарҙа төшкән фотолары һәм документтары менән таныштырҙы. Бына уның үҙ ҡулы менән яҙған автобиографияһы.
Фәйзрахман Зәғәфуранов 1913 йылдың октябрендә Мәсетле районының Һөләймән ауылында тыуған. Биш йәшендә атаһы, туғыҙ йәшендә әсәһе үлеп ҡала. Үкһеҙ етем ейәнен олатаһы үҙ тәрбиәһенә ала. Ауылдағы мәктәптән һуң, 1929 йылда Благовещен ҡалаһына уҡырға килә, аҙаҡтан Өфөлә хисапсылар курсында уҡый. 17 йәшлек егет үҙенең хеҙмәт юлын тап хисапсы булып башлай. Һуңынан Өфөләге юғары Коммунистик ауыл хужалығы мәктәбендә, ә 1935 йылда Мәскәүҙә белемен камиллаштыра. 1935 – 1937 йылдарҙа үҙе уҡыған юғары Коммунистик ауыл хужалығы мәктәбендә уҡытыусы булып эшләй. 1939 йылда аҡ финдарға ҡаршы һуғыша.
Бөйөк Ватан һуғышы башланғас, беренселәрҙән булып яуға китә, Көньяҡ-көнбайыш, Сталинград, Дон фронттарында рота командиры ярҙамсыһы вазифаһында фашистарға ҡаршы алыша. Күрһәткән батырлыҡтары өсөн Ҡыҙыл Йондоҙ, “Почет Билдәһе” ордендары һәм бик күп миҙал менән бүләкләнә. 1943 йылда ҡаты яралана. Магнитогорск ҡалаһы госпиталендә дауаланғас, уны Темәстәге педагогия училищеһына директор итеп тәғәйенләйҙәр. 1945 – 1947 йылдарҙа Баймаҡ райкомында пропаганда һәм агитация бүлеген етәкләй. 1947 – 1950 йылдарҙа партияның Өлкә комитеты Зәғәфурановты Баймаҡ райкомына икенсе секретарь, һуңынан беренсе секретарь вазифаһына тәғәйенләй. 1950 йылдың 20 июлендә Фәйзрахман Зәғәфурановты БАССР Юғары Советы Президиумы рәйесе вазифаһына тәҡдим итәләр. Ошо яуаплы урында ул 1967 йылға тиклем эшләй. Талапсан, ябай, ярҙамсыл булыуы арҡаһында халыҡ араһында абруй ҡаҙана. Уға ҙур ышаныс белдереп, бөтә Башҡортостан халҡы дәүләт власының иң юғары органдары – СССР, РСФСР һәм БАССР Юғары Советтарының III – VI саҡырылыштарына депутат итеп һайлай.
Ул эшләгән дәүерҙә республикабыҙ тар ғына автономия эсендә лә сәнәғәт, ауыл хужалығы тармаҡтарын үҫтереүҙә ҙур уңыштарға өлгәшкәне өсөн 1957 йылда Ленин ордены менән бүләкләнә. Ошо осорҙа бик күп мәктәптәр, юғары уҡыу йорттары асыла. Бында инде республика етәксеһенең хеҙмәте баһалап бөткөһөҙ.
Оло шәхес һәр ваҡыт үҙенең яҡташтары менән аралашып йәшәй. Үҙенең тыуған Мәсетле яҡтарына йыш ҡайта. 2001 йылда Һөләймән ауылы мәктәбенә уның исеме бирелә.
Башҡортостан Парламенты тарихы музейында архивтан алынған документтар һәм фотодокументтар нигеҙендә ябай ауыл малайының БАССР дәүләт власының юғары органы – БАССР Юғары Советы Президиумы рәйесе дәрәжәһенә тиклем үҫкәнен, уның хеҙмәт юлын сағылдырған бай йөкмәткеле экспозиция-күргәҙмә эшләнде. Башҡорт халҡының арҙаҡлы улын киләсәк быуын да онотмаҫ, уның тураһында йылы хәтирәләр күңелдәребеҙҙә мәңге һаҡланыр.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 112

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 465

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 099

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 3 909

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 2 668

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 254

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 3 576

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 2 968

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 440

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 520

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 343

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 530