Бар тормошо – халҡына хеҙмәт итеү21.09.2018
Танылған журналист Нияз Сәлимов тураһында шулай тип әйтһәм, һис тә хата булмаҫ. Исеме бөтә республикаға яҡшы таныш һабаҡташым менән хаҡлы ғорурланам. Халҡыбыҙ, туған телебеҙ мәнфәғәтендә ул башҡарған изге эштәрҙе һанап сығыу мөмкин түгел.

Балалар шағиры булараҡ, ул кескәйҙәргә башҡорт теленең матурлығын шиғри юлдар аша еткерһә, журналист-публицист булараҡ иһә туған телебеҙ яҙмышы тураһында уҡыусыларҙы тәрән уйланырға мәжбүр итә.

Бөгөнгөләй хәтеремдә: “Йәшлек” гәзитенең баш мөхәррире булып эшләгән сағында Нияз Сәлимов “Башҡорт теленә – дәүләт статусы!” тигән рубрика асып ебәрҙе. Был өндәмә барлыҡ халыҡты – олоһон да, йәштәрҙе лә – изге көрәшкә әйҙәне. Гәзит биттәрендә башҡорт теленә дәүләт статусы талап итеп яҙылған бихисап хат, бик күп ҡултамға ҡуйылған мөрәжәғәттәр, ғалимдарҙың төплө мәҡәләләре донъя күрҙе. Һөҙөмтә оҙаҡ көттөрмәне: 1999 йылда башҡорт теле йәнә юғары кимәлгә күтәрелеп, дәүләт теле хоҡуғына эйә булды. Был оло еңеүҙә, һис шикһеҙ, халыҡ араһында популярлыҡ ҡаҙанған “Йәшлек” гәзитенең һәм уның батыр йөрәкле баш мөхәррире Нияз Сәлимовтың хеҙмәте бик ҙур. Был тарихи дәлилде танырға һәм уларға рәхмәтле булырға тейешбеҙ.

Үҙ принциптарына тоғро ҡалып, Нияз Сәлимов “Башҡортостан” гәзитенә етәкселек иткән осорҙа ла башҡорт телен һаҡлау, уны камиллаштырыу һәм үҫтереү мәсьәләләрен һәр саҡ иғтибар үҙәгендә тотто. Редакцияла телсе-ғалимдар, баш мөхәррирҙәр, туған тел уҡытыусылары ҡатнашлығында үткәрелгән ҡорҙарҙа, “түңәрәк өҫтәл”дәрҙә туған тел яҙмышына бәйле уй-фекерҙәр уртаға һалып тикшерелде, башҡорт теленең ҡулланыу даирәһен киңәйтеү, мәктәптәрҙә һәм юғары уҡыу йорттарында уны өйрәнеү проблемалары тураһында етди һөйләшеүҙәр ойошторолдо. Быларҙың барыһын да беҙ “Башҡортостан” гәзитенән уҡып-белеп барҙыҡ.

Башҡорт әҙәби теленең публицистик стилен төплө өйрәнгән ғалим Н.Б. Сәлимов үҙен дә оҫта публицист булараҡ танытты. Һуңғы йылдарҙа уның документаль ерлектә яҙылған күләмле мәҡәләләре республика һәм төбәк гәзиттәрендә даими баҫылып тора. Архив сығанаҡтарына таянып, тарихыбыҙҙың “аҡ биттәр”ен ентекле тикшереп, уҡымлы мәҡәләләр яҙған журналистар бөгөн әҙ. Ә бит бындай материалдарҙы һәр кем айырыуса ҡыҙыҡһынып уҡый.

“Башҡортостан”, “Йәшлек”, “Кызыл таң”, “Киске Өфө” гәзиттәрендә донъя күргән очерк, һүрәтләмә һәм публицистик мәҡәләләрендә Н.Б. Сәлимов тарихи шәхестәрҙең, бөгөнгө замандаштарыбыҙҙың тулы образын асып, уларҙың Башҡортостандың үҫешенә индергән өлөшөн, йәмғиәттә тотҡан ролен күрһәтеүгә өлгәшә. Гәзит уҡыусыларҙа, айырыуса йәштәрҙә илһөйәрлек һәм телһөйәрлек сифаттары тәрбиәләүҙе лә маҡсат итеп ҡуя тынғыһыҙ ижадсы.

Ҡыҫҡаһы, бөгөнгө заман проблемалары тарихи күҙлектән сығып баһаланған, башлыса Башҡортостандың 100 йыллығына арналған аналитик мәҡәләләр авторы, милли матбуғатты үҫтереүҙә танылыу яулаған билдәле публицист-тарихсы, Рәсәйҙең һәм Башҡортостандың Журналистар союзы ағзаһы Н.Б. Сәлимов Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премияға күптән лайыҡ.

Асылда ул бөгөнгө киң ҡырлы эшмәкәрлеге менән дә, Башҡортостан Хөкүмәте ҡарамағындағы Терминология хеҙмәте етәксеһе урынбаҫары булараҡ та ниндәйҙер кимәлдә Шәһит Хоҙайбирҙиндың эшен дауам итә, тип әйтергә мөмкин.


Вернуться назад