– Наил Әсхәт улы, республикала йәш яҙыусылар ижады нин­дәй кимәлдә?
– Яҙыусылар союзы идараһы рәйесе вазифаһында эш баш­лағас, ойошмала йәш ижад­сыларҙың аҙ булыуы аптыратты. Берләшмәлә 250-ләп әҙип ағза булып торһа, шуларҙың уртаса йәше 67 ине. Ә инде 50 йәшкә тиклемгеләре ни бары 18. Әл­бит­тә, был шатланыр­лыҡ күренеш түгел. Ҡайҙа һуң быуындар күсәгилешлеге?
Ҡайһы берәүҙәр фекеренсә, Яҙыу­сылар союзы абруйлы әҙип­тәрҙең юбилейҙарын үткәреү менән генә шөғөлләнергә тейеш. Һис шикһеҙ, әҙәбиәтебеҙҙе үҫте­реүгә тос өлөш индергән оло яҙыусыларға ундай сараларҙы ойошторорға яр­ҙам итәбеҙ. Тик беҙҙең маҡсатыбыҙ бүтән – йәш кадрҙарҙы әҙерләү. Бөгөн беҙгә драматургтар етешмәй, прозаик­тарҙың аҙ булыуы ла һиҙе­лә. Ә сәбәп нимәлә һуң? Йәш талант­тарҙы эҙләү, уларҙы үҫтереү буйын­са тейешле эш алып ба­рыл­маны. Төптән уйлап ҡараһаң, әҙәбиәт һәм мәҙә­ниәт – беҙҙең киләсәгебеҙ. Унһыҙ телебеҙ ҙә, халҡыбыҙ ҙа юҡҡа сығасаҡ.
— Ойошма әле нин­дәй эштәр башҡарып өлгөрҙө?
– Бөгөн Яҙыусылар союзы әҙә­биәт­кә яңы аяҡ баҫҡан ижадсылар менән эште көсәйтеүҙе төп маҡсат итеп ҡуя. Быйыл ғына беҙ берәр китабы булған 15 йәш ҡә­ләм эйәһен һайлап алып, Союзға ҡабул иттек. Уларҙың иң йәшенә 22 булһа, оло­рағына – 30 йәш. Бынан алда һәр кеменең ижады менән танышып сыҡтым һәм шундай фекергә килдем: һәләттәре бар. Ә инде абруйлы ижади ойошмаға уларҙың ҡабул ителеүе дәрт тә өҫтәй, ҡанат та ҡуя.
Беҙҙең бындай аҙымды өнәп ет­мәгән әҙиптәр ҙә табылды. Имеш, бер аяғы менән әҙәбиәткә баҫып өлгөрмәгәндәр, ә һеҙ Союз­ға ҡабул итәһегеҙ... Ысынлап та, ҡағиҙә буйынса өс китабы сыҡҡан кеше генә берләшмәгә алына. Әммә ниңә бындай аҙымға ба­рыуыбыҙ тураһында аңлатырға тырыштым.
Беҙ бының менән генә туҡтап ҡалырға тейеш түгелбеҙ. Төрлө төбәктәрҙән таланттарҙы эҙләйә­сәк­­беҙ. Ошо йәһәттән көньяҡ-көн­сығыш райондары “тәүге ҡар­лу­ғас” булып тора. Сибай ҡа­лаһы хакимиәте башлығы Хәлит Сөләймәнов менән Өфөлә ос­рашҡанда, йәш ижадсы­ларҙы үҫтереү мәсьәләһе тураһын­да һөйләгәйнем. Ул үҙ сиратында Сибайҙа шул төбәктәге йәш яҙыу­сылар конференцияһын үткә­рергә тәҡдим итте.
Мәғлүм булыуынса, киләһе йыл Рәсәйҙә Әҙәбиәт йылы тип иғлан ителде. Башҡортостанда был иҫтә­лекле йыл нәҡ Сибайҙа билдәләнә башлауы менән ҡы­уаныслы. Ул бит – көньяҡ-көнсы­ғыш райондарының үҙәге. Уйлап ҡараһаң, ҡояш та шул яҡтан сыға...
– Был сара ниндәйерәк юҫыҡ­та барасаҡ?
– Көньяҡ Урал төбәгенә ҡара­ған ете райондан, шулай уҡ Си­бай, Бело­рет, Учалы, Магни­то­горск ҡалала­рында йәшәгән ижад­сылар саҡырылған. Ә инде исемдәре әҙә­биәт һөйөүселәргә яҡшы та­ныш булған яҙыусылар уларға оҫталыҡ дәрестәре бирәсәк. Конференцияла прозаик Сабир Шә­рипов, “Аҡбуҙат” журналының баш мөхәррире Тама­ра Юлдаше­ва, шағир Мәүлит Ямалетдинов, “Бельские просторы” жур­налы­ның баш мөхәррире Юрий Горюхин, Яҙыусылар союзы­ның өлкән әҙәби консультанты Леонид Соколов, Башҡортостан “Китап” нәш­риәтенең директоры Илһам Йән­дәүләтов кеүек билдәле шәхес­тәр ҡатнашасаҡ.
Конференцияла биш секция эш­лә­йәсәк: проза, шиғриәт, драматургия, тәнҡит, рус әҙәбиәте. Ошо са­ра яңы исемдәрҙе асыр тип өмөт­ләнәбеҙ. Ә инде уның һөҙөмтәһе булараҡ, Башҡорт­остан “Китап” нәш­риәтендә йәш ҡәләм эйәләре­нең йыйынтығын сығарыу күҙалла­на. Әйткәндәй, конференцияны ойоштороуҙа Сибай ҡала хакимиәте башлығы Хәлит Хәмзә улы Сөләй­мәнов менән уның урынбаҫары Илгиз Рәхимйән улы Хәйруллин ҙур ярҙам күрһәтә. Уларға рәхмәт.