Милләттәштәребеҙ, аҡтамырҙай, төрлө урында нығынған. Рухы, моңо, көс-ҡеүәте менән балҡып йәшәй улар һәр ерҙә. Туған телен онотмай, быуындан быуынға тапшыра киләләр. Һөҙөмтәлә күрше өлкәләрҙәге йәш милләттәштәребеҙҙең, республикабыҙға килеп, башҡорт теле һәм әҙәбиәте буйынса төбәк-ара олимпиадала башҡа тиҫтерҙәре менән бер рәттән ҡатнашыуы – ғорурланырлыҡ ваҡиға. Сираттағы 28-се бәйгелә Ырымбур, Силәбе һәм Ҡурғандан 13 уҡыусы һынау тотто. Олимпиаданы ябыу тантанаһында республиканың мәғариф министры урынбаҫары Венера Вәлиева әйтеүенсә, быға ҡәҙәрге ярыштарҙа ситтән бер-ике генә йәш милләттәшебеҙҙе күрергә яҙһа, быйыл бындай бәхет ишелеп килгән.
– Артабанғы олимпиадаларҙа ҡырҙан ҡунаҡтар тағы ла артыр тигән өмөттәбеҙ, – тип ышаныс белдерҙе Венера Фәрит ҡыҙы. – Майҙанды киңәйтеү бурысы уҡытыусыларға ғына түгел, урындағы ҡоролтай ағзаларына, ата-әсәгә лә ҡағыла.
Күрше өлкәләрҙән килгән педагогтарҙың күбеһе үҙҙәрендә башҡорт теле һәм әҙәбиәте дәрестәренең ҡыҫҡарыуына әсенһә лә, мәсьәләгә ҡул һелтәп ҡуймаҫын белдерҙе. “Барыһы ла үҙебеҙгә бәйле, – ти улар. – Ныҡ булһаң, ихлас күңелдән тырышып эшләһәң, һалынған һуҡмаҡ юғалмай ул”.
Ырымбур өлкәһендәге Төйлөгән районының Аллабирҙе мәктәбе уҡытыусыһы Сания Ҡуҙбаева, мәҫәлән, олимпиадаға ике уҡыусыһын алып килгән. Улар – Айгөл Һөйөндөкова менән Рәсим Сыңғыҙов – уңышлы сығыш яһаны. Уңған ҡыҙ үҙ төркөмө буйынса еңеүсе тип табылһа, егет – призерҙар исемлегендә.
– Туған телемде белеп, өйрәнеп үҫеүем өсөн атай-әсәйемә, уҡытыусыларыма ҙур рәхмәтлемен, – тине Рәсим. – Рухи хазинабыҙҙы һаҡлау, уның ҡулланылыш даирәһен киңәйтеү кәрәклеген беләм. Олимпиадала башҡа тиҫтерҙәрем менән аралашҡанда был бурысты тағы ла нығыраҡ тойҙом.
Сания Сәйет ҡыҙы әйтеүенсә, башҡорт теле һәм әҙәбиәте Аллабирҙе урта мәктәбенең һәр класында уҡытыла. Мәғлүм булыуынса, унда ғүмер иткән халыҡтың күбеһе – милләттәштәребеҙ. Ауылдың мәктәбе яңы тип әйтерлек: 1996 йылда төҙөлгән. Уҡытыусыларҙың күбеһе ошо белем усағын тамамлаған. “Педагогтар ҙа, ата-әсә лә туған телебеҙҙе үҫтереү, аҫаба еребеҙҙә нәҫелебеҙ тамырҙарын һаҡлау мөһимлеген аңлай. Шуға күрә эшебеҙҙә ҡатмарлыҡтар осраһа ла, бирешмәйбеҙ, – ти Сания Сәйет ҡыҙы. – Башҡортостанда башҡорт теле һәм әҙәбиәте буйынса төбәк-ара олимпиада үткәрелеүе лә – беҙҙең өсөн ҙур ярҙам. Уҡыусыларыбыҙ ярышта ҡатнашырға һәр саҡ атлығып тора. Ойоштороусыларға ҙур рәхмәт”.
Олимпиадаға күрше төбәктәрҙән килгән милләттәштәребеҙгә һәр кем ихтирам-хөрмәт күрһәтте, изге теләктәрен еткерҙе. “Китап” нәшриәте иһә уларға әсбаптар, дәреслектәр бүләк итте.
Дөйөм алғанда, быйылғы олимпиадала 300-гә яҡын уҡыусы ҡатнашты. Улар викторина һорауҙарына яуап бирҙе, инша яҙҙы, тасуири һөйләү һәләтен, тел байлығын күрһәтте. Йәш милләттәштәребеҙ генә түгел, башҡорт телен дәүләт статусында өйрәнгән йәштәр ҙә һәр ярыш төрөндә ихлас ҡатнашып, белемен, тапҡырлығын, отҡорлоғон һынаны. Был йәһәттән жюри ағзалары билдәләүенсә, үҙ һүҙен ҡыйыу әйтер уҡыусылар йылдан-йыл арта. “Ҡайһы бер һорауға яуапты ныҡлы белмәгән хәлдә лә, отҡорлоғо, тапҡырлығы менән хайран иткән йәштәребеҙ булды, – тине, мәҫәлән, БДУ ғалимәһе Рәмилә Хөснөтдинова. – Юғалып ҡалмау – үҙе ҙур өҫтөнлөк ул”.
Олимпиадала ҡатнашҡандар араһында курсанттар ҙа булды.
– Хәрби кеше телдәрҙе яҡшы белергә тейеш, – тигән фекерҙә Ишембай кадет корпусынан Әлфиә Ғайсина. – Был ғилемдең илде һаҡлағанда ярҙамы, һис шикһеҙ, ҙур буласаҡ.
Уҡыусылар Өфөлә ғилеменә һынау тотоп ҡына ҡалманы, ҡала тормошон да яҡындан күрҙе. Мәҫәлән, яҙыусылар, ғалимдар менән осраштылар. БДУ, БДПУ студенттарының йәнле тормошон күреү ҙә бәйгеселәрҙең күңелендә оҙаҡ һаҡланыр.
– Бер-берең менән тығыҙ аралашып йәшәү, быуындар бәйләнешенең ныҡлы булыуы – телебеҙҙе өйрәнеү һәм үҫтереүҙең төп нигеҙе, – тине олимпиаданың йомғаҡлау тантанаһында Дәүләт Думаһы депутаты, Башҡортостан халыҡтары ассамблеяһы рәйесе Зөһрә Рәхмәтуллина. – Глобалләшеү заманында һәр милләттең үҙ телен, ғөрөф-ғәҙәттәрен, йолаларын, ғөмүмән, донъялағы урынын һаҡлап ҡалыуы мөһим. Олимпиадала ҡатнашҡан йәш замандаштарыбыҙ ошо маҡсатлы эштә таяныс булырлыҡ быуын икәнлеген, илһөйәрлеген, телһөйәрлеген, халҡына тоғролоғон иҫбатланы. Бының өсөн тәү сиратта уларҙың ата-әсәһенә рәхмәт: тәрбиә бит ғаиләлә башлана. Шулай уҡ башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыларына – ҙур ихтирам һәм хөрмәт!