Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Барыһы ла – һөйөүҙән
Атайым – диндар кеше. Уның тәрбиәһендә беҙ ҙә Ислам ҡағиҙәләрен үтәйбеҙ, намаҙ уҡыйбыҙ, мәсеткә йөрөйбөҙ. Әл-хәмдү лил-ләһ, тормошобоҙҙа барыһы ла яҡшы. Тик бер генә мәсьәлә борсой: атайым кейәүҙе үҙе һайлаясағын әйтте, диндә мөхәббәт тигән нәмә юҡ ул, ҡатын-ҡыҙ тәү сиратта хәлле йәшәү тураһында уйларға тейеш, тип белдерҙе. Ә минең яратмайынса тормошҡа сыҡҡым килмәй...
Лилиә.
Стәрлетамаҡ ҡалаһы.


Башҡортостан мосолмандарының Диниә назараты рәйесе мөфтөй Нурмөхәмәт хәҙрәт НИҒМӘТУЛЛИН:

– Бисмилләһир-рахмәнир-рахим!
Хөрмәтле ҡәрҙәштәр, Ислам ғибәҙәт кенә түгел, ул – йәшәү рәүеше. Динебеҙ тормоштағы күркәмлекте тағы ла яҡтыраҡ, сағыуыраҡ итә, нур өҫтәй. Әҙәм балаһы һәр эшкә: “Бөйөк рәхмәт үә шәфҡәт эйәһе Аллаһтың исем-шәрифе менән башлайым”, – тип тотона. Раббыбыҙ үҙендәге ошо рәхимлелек, мәрхәмәт­ле­лек кеүек сифаттарҙы йән эйәләренә бүлеп биргән. Араларында иң бөйөгө – һөйөү. Бөтөн күркәм һыҙаттарҙың, тойғоларҙың инеш башы, сығанағы ул. Шуға ла “диндә мөхәббәт юҡ” тип әйтеү бөтөнләй дөрөҫ тү­гел. Исламда бар нәмә һөйөүҙән яралған, унан башлана. Ә мө­хәббәт, мәғлүм ки, ифрат күп тармаҡлы. Беҙ тәү сиратта Аллаһ Тәғәләне, атай-әсәйебеҙҙе, балаларыбыҙҙы, тыуған төйәгебеҙҙе, халҡыбыҙҙы яратырға тейешбеҙ. Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм үҙенең мөбәрәк хәҙисендә: “Ватанды һөйөү – имандың бер өлөшө”, – тигән икән, илебеҙҙең, еребеҙҙең бөгөн­гөһөн, киләсәген ҡайғыртырға, үҫешен хәстәрләргә, улар алға барһын өсөн барлыҡ көсөбөҙҙө һалырға бурыслыбыҙ. Ә бының нигеҙендә нимә ята? Әлбиттә, һөйөү. Ватаныбыҙҙы яратабыҙ икән, иншаллаһ, уның бөгөнгөһө лә, киләсәге лә яҡты буласаҡ.
Йәшәйештең төп нигеҙе – мөхәббәттән яралған ғаилә. Уның бөтөн ағзалары бер-береһен яратып, хөрмәт итеп ғүмер кисерә икән, йорт усағы һүнмәй, ялҡынланып янып, күңелдәрҙе йылытып, берләштереп торасаҡ. Балаларҙы күҙ алдына килтерегеҙ. Иртәнсәк һөйөп уятыу ғына ла уларҙы ҡайһы тиклем бәхетле итә! “Яҡындарығыҙға, яратҡан кешеләрегеҙгә күңелегеҙҙәге йылылыҡты, ихтирамды белдереп тороғоҙ”, – тигән бит пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм дә. Халҡыбыҙҙың “Йылы һүҙ – йән аҙығы” тигән мәҡәлен дә онотмайыҡ, хөрмәтле ҡәрҙәштәр. Әҙәм балалары бер-береһенә күркәм хис-тойғоһон белдереп йәшәргә тейеш. Тормош та яғымлы ҡараш, татлы һүҙ, йылы мөнәсәбәт, тимәк, һөйөү менән яҡты. Дуҫлыҡ, иптәшлек тә бер-береңде яҡын күреүҙән, яратыуҙан барлыҡҡа килә.
Ошо әйтелгәндәрҙән сығып, “Исламда һөйөү иң юғары урында тора” тип йәнә бер ҡат тәҡрар итәм. Ә әлеге һорауға яҡыныраҡ килгәндә, атай кеше шулай уҡ ҡыҙын ярата, уға матур, яҡты киләсәк теләй. Һәр кем балаһын бәхетле итеп күрергә ынтыла бит. Борон йәштәрҙе өйләндереү мәсьәләһендә ата-әсәнең фекере иң юғары урында торған. “Ат алһаң – ауыл, кәләш алһаң, ҡәүем менән кәңәш ит” тигән мәҡәл дә тап ошоға бәйле әйтелгән. Ләкин был эш өйләнергә тейешле йәштәрҙең ризалығынан тыш башҡарылырға тейеш түгел, хөрмәтле йәмәғәт. Ундай мөнәсәбәт динебеҙгә тап килмәй. Никах бер көнлөк түгел, ә ғүмерлек. Тимәк, уның һәр кем яғынан килешеү нигеҙендә төҙөлөүе мөһим. Балаға рәхәт, хәлле йәшәүен теләйем тип, күңел хаҡында онотоп ебәрмәһәк ине. Шул уҡ ваҡытта йәш кеше үҙе лә һаҡ булырға, алдағыһын уйларға, хис-тойғоға “күҙ йомоп” бирелергә тейеш түгел. “Әсәһенә ҡарап ҡыҙын ҡос, атаһына ҡарап, улын һайла”, “Атанан күргән уҡ юныр, инәнән күргән тун бесер” тигән халҡыбыҙ. Был мәҡәлдәр ысынбарлыҡты асып һала. Ғаилә ҡороу – ифрат етди мәсьәлә, уға ныҡ яуаплы ҡарау мөһим. Ғашиҡлыҡтың күпмелер ваҡыттан һүнеүе ихтимал (әйткәнемсә, ут өҫтәп тормаһаң), ә тормош дауам итә, уны лайыҡлы үтеү, тәрбиәле, белемле балалар үҫтереү, туғандарыңа таяныс булыу, яҡшы исем, яҡты эҙ ҡалдырыу зарур. Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм егеттәргә ҡыҙҙың динлеһен һайларға ҡушҡан. “Ҡулың тупраҡҡа буялыр, йәғни тормош көтөрһөң”, – тигән ул.
Аллаһ Тәғәлә әҙәм балаһының күңелен киң итеп яратҡан. Уға, әйткәнемсә, туғандарыбыҙға, ғаиләбеҙгә, балаларыбыҙға, илебеҙгә, тәбиғәткә, ғөмүмән, бөтөн тереклеккә булған һөйөү һыя. Шул уҡ ваҡытта беҙҙе юҡтан бар иткән, иҫәпһеҙ-хисапһыҙ ниғмәтен биргән Аллаһ Тәғәләнең үҙенә яратыуыбыҙҙы белдереп торорға, был тәрбиәне балаларыбыҙға ла һалырға тейешбеҙ. Шулай икән, иншаллаһ, тормошобоҙ бөтөн, яҡты, бәрәкәтле булыр. Әс-сәләмү-ғәләйкүм үә рәхмәтул-лаһи үә бәрәкәтүһ! Амин.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Донъя именлеге ниҙән башлана?

Донъя именлеге ниҙән башлана? 29.03.2019 // Иман

Бер хикмәттә, ололарҙың ғүмерен иғтибар, уларҙың кәңәштәрен тыңлай белеү оҙонайта, тиелгән. Бөгөнгө...

Тотош уҡырға 1 466

Юлға фатиха бирер

Юлға фатиха бирер 29.03.2019 // Иман

Мәсетле районының имам-мөхтәсибе Азамат Вәлиев битараф булмаған замандаштарыбыҙҙан изге эштә ярҙам...

Тотош уҡырға 1 381

Апрелдең изге кистәре

Апрелдең изге кистәре 29.03.2019 // Иман

Быйылғы апрель мосолман календары буйынса рәжәб һәм шәғбанға тура килә. Ә был айҙар, мәғлүм ки, иң...

Тотош уҡырға 1 472

Гүзәл затты хәстәрләмәһәк...

Гүзәл затты хәстәрләмәһәк... 01.03.2019 // Иман

Яҙ башында дәүләт тарафынан ҡабул ителгән иң матур байрамдарҙың береһе – 8 Март. Йәшәйештең нигеҙе,...

Тотош уҡырға 1 275

Ниндәй бүләк бирергә?

Ниндәй бүләк бирергә? 01.03.2019 // Иман

Ир-ат ҡатын-ҡыҙҙы байрамда матур бүләктәр менән һөйөндөрөргә тырыша. Исламда быға ниндәй ҡараш?...

Тотош уҡырға 1 892

Рәжәбтә ни сәсһәң,  Рамаҙанда шуны урырһың

Рәжәбтә ни сәсһәң, Рамаҙанда шуны урырһың 01.03.2019 // Иман

Мосолман календары буйынса 1440 йылдың яртыһы ла үтеп бара. Йома, 8 март, етенсе ай рәжәбтең...

Тотош уҡырға 1 473

“Тупһа”ғыҙ ныҡ булһын

“Тупһа”ғыҙ ныҡ булһын 08.02.2019 // Иман

Тупһа – йорттоң көҙгөһө. Ошоға бәйле хикмәтте иҫкә төшөрәйек....

Тотош уҡырға 1 568

Көнсөллөк нимәгә килтерә?

Көнсөллөк нимәгә килтерә? 08.02.2019 // Иман

Һәр әҙәм балаһы донъяла үҙенең көсө еткәнде эшләй. Ә инде төрлө ихтыяждарҙы ҡәнәғәтләндереү – Аллаһ...

Тотош уҡырға 1 722

Ҡөрьән – оло фән

Ҡөрьән – оло фән 08.02.2019 // Иман

Бөгөн – Рәсәй фәне көнө. Ошо уңайҙан мосолман донъяһында ғилемдең тотҡан урыны хаҡында иҫкә алып...

Тотош уҡырға 1 369

Матур кейенһен, биҙәнһен...

Матур кейенһен, биҙәнһен... 08.02.2019 // Иман

Әл-хәмдү лил-ләһ, мосолман ҡатын-ҡыҙы кейеме йылдан-йыл күркәмләнә, зауыҡлыраҡ, сағыуыраҡ була...

Тотош уҡырға 1 327

Һөнәрле ҡулында ҡот уйнай

Һөнәрле ҡулында ҡот уйнай 08.02.2019 // Иман

Үҙ көстәре менән ике ҡатлы ҙур йорт һалып, уңайлы шарттарҙа алты бала тәрбиәләгән, дини ҡанундарҙы...

Тотош уҡырға 1 333

Иргә ниҙәр тыйыла?

Иргә ниҙәр тыйыла? 01.02.2019 // Иман

Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм мосолман ирҙәрҙе алтын-көмөш менән мауығып китеүҙән тыйған....

Тотош уҡырға 1 599