Ауыл биләмәләре техникалы була.Бынан быуатҡа яҡын элек йырланған был йырҙы бөгөн сахайҙар башҡаса көйләй: “Ана килә беҙҙең трактор!” Ысынлап та, күптәр шулай тип йөрөтә өр-яңы “Беларусь” тракторын. Сөнки...
– “Урындағы башланғыстарға булышлыҡ итеү” программаһына кергәйнек. Бик яҡшы программа ул. Халыҡты йыйып, “Беларусь” алырға тигән уртаҡ фекергә килдек. Миллион һумын дәүләт бүлде, 150 меңен һигеҙ ауыл халҡы йыйҙы, 155 мең һумды – бағыусылар. Барыһына ла рәхмәт, – тип ҡыуанысын йәшермәй Сахай ауыл хакимиәте башлығы Ришат Хөснөтдинов.
Ришат Рауил улы әйтеүенсә, ярҙамға кешеләр кем күпме бирә алған, шунса дөйөм эшкә ҡушылған. “Крона”, “Ирек”, “Надежда” яуаплылығы сикләнгән йәмғиәттәре, шәхси эшҡыуарҙар Халиҡов, Алышева, Моталовтар, “Алдаҡаев” крәҫтиән (фермер) хужалығы үҙ өлөшөн индергән. Алған техникаға барыһы ла шатланып бөтә алмай. Етмәһә, тик трактор ғына түгел: һалам, бесән өйөү, йөк тейәү өсөн “кон”ы ла бар, ҡышын – ҡар этәреүгә көрәге, йәйгелегенә – бесән сапҡысы. Арбаны иһә “Крона” йәмғиәте биргән.
Бөгөн – техника заманы. Унһыҙ бер эш тә атҡарып булмай. Мәҫәлән, Сахай ауыл биләмәһенә генә лә һигеҙ ауыл инеп, 3 мең 200 кеше даими йәшәй. Өфөгә яҡын булғас, йәй миҙгелендә, хәйер, яҙын, көҙөн дә халыҡ икеләтә тиерлек күбәйә. Тимәк, мәшәҡәттәр ҙә, талаптар ҙа шунса өҫтәлә тигән һүҙ. Һис йәшерен түгел, ауылдарҙа сүп, ҡалдыҡ ташыу оло проблемаға әйләнгән. Барыһының да үҙ техникаһы юҡ, булғандары ла хужалыҡ ҡалдыҡтарын тәғәйен ергә алып бармаҫҡа мөмкин. Сүплектәрҙе лә этәреп торорға, тәртиптә тоторға кәрәк. Ҡышын урамдарҙы таҙартып тормаһаң да булмай.
Сүплек тигәндән, киләһе йыл башынан улар төбәк операторҙары ҡарамағына күсә.
– Әлегә тиклем булғандарын бөтөрөп, “контейнер майҙансыҡтары” эшләйбеҙ. Сүп йыйыр өсөн пакетлау ысулын кертәбеҙ. Ҡағыҙ, пластик һауыттар айырым-айырым ошо пакеттарға тултырыла ла билдәле сәғәттә йөрөгән трактор арбаһына ырғытыла, – тип һөйләй хакимиәт башлығы.
– Кешеләрҙең баҡсаһында була бит инде ағасы, бәрәңге ҡамылы, башҡаһы, улар өсөн ваҡытлыса сүп йыйыу урыны эшләнә...
Бындай майҙансыҡтар һәр ауылда буласаҡ. Тик бына һыу баҫыу зонаһына ингән Эҫем, Ҡояш, Бельскийҙа ғына проблема бар – унда сүпте йыйып булмай икән. Шуға ҡарамаҫтан, был мәсьәлә хәл ителәсәк. Хәйер, әле лә ул ауылдарҙан ҡалдыҡтар башҡа яҡҡа сығарыла.
Бөгөн хакимиәттең эше, кем әйтмешләй, тауыҡ сүпләһә лә бөтмәй. Ашаған белмәй, тураған белә, ти бит халыҡ аҡылы. Эшләмәгән кешегә генә күренмәй бар ауырлығы: ауыл биләмәләренә ингән юлдарҙы ипкә килтереү, сүплектәрҙе ҡарау, шишмәләрҙе, йылға буйҙарын тәртиптә тотоу, төнгөлөккә урамдарҙы яҡтыртыу – һанап бөткөһөҙ. Быларға ҡағыҙ эшен, халыҡтың һорауҙарын ҡәнәғәтләндереүҙе, документация менән район үҙәгенә, хатта баш ҡалаға йөрөүҙе лә индерергә кәрәк. Шуға ла ауыл биләмәһенә трактор алыу бик күп мәшәҡәттәрҙән арындырған. Һис сер түгел, ҡасан ғына әле ауыл хакимиәттәре, мәктәптәр урындағы колхоз-совхоздарға күҙ терәп тора ине. Бөгөн мәктәптәрҙең үҙ автобусы бар, ауыл хакимиәттәре лә техникалы була бара. Иң мөһиме – халыҡ шуны аңлай: урындан сыҡҡан башланғыс юғарыла хупланып, дәүләт ярҙамында тормошҡа ашырыла икән, тимәк, ике аралағы бәйләнеш өҙөлмәйәсәк, халыҡтың киләһе көндәргә ышанысы артасаҡ.