Һәр башаҡ ҡәҙерле21.08.2018
Һәр башаҡ ҡәҙерлеБыйылғы йыл йәнә игенсе өсөн оло һынау ҡуйҙы. Ямғырҙарҙың яумауы, йәйҙең ҡоро һәм эҫе килеүе аграрийҙар өсөн яҡшыға булманы. Мал аҙығы әҙерләү ҙур проблемалар тыуҙырһа, хәҙер килеп иген баҫыуҙары ҡыуанырлыҡ түгел – башаҡтар бушыраҡ, һабаҡтары ҡыҫҡа. Былар Хәйбулла игенселәренең кәйефен бер аҙ төшөрһә лә, баҫыуҙарҙа комбайндар геүләүе күңелдәрҙә өмөт уята.

Райондың баш агрономы Илдар Бикмө­хә­мәтовтың әйтеүенсә, ҡаты ҡоролоҡ эҙем­тәләре район баҫыуҙарын урап үтмәгән. Бөтәһе 85 мең 270 гектар майҙанда иген культуралары сәселһә, шуның 41 мең 520 гектары ҡоролоҡтан һәләк булған. Был һан дөйөм сәсеүлек майҙанының 48 процентын тәшкил итә. Хужалыҡтар ҡоролоҡ арҡаһында 180 миллион һумлыҡ зыян күргән. Әгәр яҙғы сәсеү кампанияһы өсөн 360-380 миллион һум аҡса тотонолһа, әле фермерҙар шуның яртыһын юғалтҡан.
– Бөгөн һәр башаҡ ҡәҙерле, шуға күрә уңышты мөмкин тиклем юғалтыуһыҙ йыйыу өсөн көс һалына. Райондың күпселек хужалыҡтары ураҡҡа төштө. Гектар ҡеүәте ни бары 2-3 центнер. Барлығы 42 комбайн иген баҫыуҙарын иңләй, шуның 16-һы МТС-тыҡы. Әлегә төп проблема – яғыулыҡ-майлау материалдарына ҡытлыҡ. Хаҡтарҙың юғары булыуы бәкәлгә һуға. Быйыл күп хужалыҡтар техник культуралар, атап әйткәндә, етен, рапс, көнбағыш сәсте. Гектарынан 10 центнерҙан ашыу уңыш алыуға өмөтләнгән фермер әле етендән 3-4 центнер аламы, юҡмы? – ти Илдар Мөҙәрис улы.
Бөгөн Урал Закиров, Йәмил Алғошаев, Динис Федоров, Илшат Үлйәбаев, Сергей Власенко кеүек фермерҙар булған уңышты мөмкин тиклем юғалтыуһыҙ йыйып алыу өсөн бар көстәрен һала.
Аяҙ көндөң һәр минуты ҡәҙерле икәнлеген аңлаһаҡ та, баҫыуҙарҙы үҙ күҙебеҙ менән күрәйек, ялан батырҙары менән яҡындан аралашайыҡ тип Маҡан ауылы фермеры Илдар Иҫәнгилдиндың арпа баҫыуына юл алдыҡ. 500 гектар майҙанды ике “Нью-Холланд” комбайны иңләй. 20-нән ашыу техника берәмеге булған фермерға яҙғы сәсеү һәм урып йыйыу эштәрен атҡарыу ҙур мәшәҡәттәр тыуҙырмаҫ ине лә, быйылғы ҡоролоҡ ҡына бер аҙ кәйефен ҡыра шул. Ярай әле Айтуған менән Арыҫлан улдарының бергә эшләүе, һәр эште кәңәшләшеп башҡарыуы – эшҡыуар өсөн оло терәк. “Икеһе лә эшкә әрһеҙ, техниканы яҡшы белә, тиҫтерҙәре кеүек “оҙон аҡса” эҙләп ситкә китмәне, ауылда ҡалыуҙарына һөйөнәм. Юлымды дауам итерлек ышаныслы терәктәрем бар”, – ти Илдар Теүәлбай улы.
Кооператив төҙөү уй-ниәттәре менән янған фермер Илдар Иҫәнгилдинды көҙгө уңыш бик үк һөйөндөрмәһә лә, булғанды имен-һау йыйып алып, орлоҡҡа һалыу, ҡалғанын малдарҙы ҡышлатыуға еткереү теләге менән яна. Эшселәр өсөн бар шарттар тыуҙырылған: көнөнә өс тапҡыр йылы аш ойошторолған, техника төҙөк, яғыулыҡ-майлау материалдарын туплауға алдан хәстәрлек күрелгән. Сит ил комбайнында йөрөүсе Әхмәтйән Байғужин да быйылғы уңыштың насар булыуын билдәләне, төшөм юҡ, ти. Шулай ҙа ваҡытында уңышты йыйып алыу өсөн тырышалар. Көндәр аяҙ торғанда, ҡоролоҡҡа һылтанмай, ал-ял белмәй эшләргә күнеккән, икмәк ҡәҙерен белгән Хәйбулла игенселәренең ошондай шарттарҙа ла уңыш йыйыуға төшөүе үҙе оло батырлыҡҡа тиң!
Әйткәндәй, ошо көндәрҙә республиканың 15 районында ҡоролоҡҡа бәйле ғәҙәттән тыш хәл режимы индерелде. Исемлектә Хәйбулла районы ла бар. Әле төбәктә ҡоролоҡ эҙемтәләрен баһалау буйынса эшсе төркөм булдырылған.

Хәйбулла районы.


Вернуться назад