Бойҙай уңды – шул бәлә10.11.2017
Бойҙай уңды – шул бәләСит илдәрҙән аҙыҡ-түлек индереүҙе сикләү айырыуса ауыл хужалығында үҙенең емештәрен бирә. Тиҫтәләрсә йылдарға ташлап ҡуйылған баҫыуҙар йәнләнә, сәсеүлектәр арта. Бығаса ҡайһы бер культураларҙы күпләп ситтән һатып алһаҡ, хәҙер үҙебеҙ экспортҡа оҙатабыҙ. Әммә был юҫыҡта яҡшы һөҙөмтәләрҙең дә мәшәҡәт тыуҙырыуы билдәле. Мәҫәлән, һуңғы йылдарҙа Рәсәйҙә лә, Башҡортостанда ла игендең уңыуы ауыл эшсәндәре өсөн бер бәләгә әүерелде.


“Башинформ” агентлығында үткән матбуғат конференция­һында ауыл хужалығы министры Илшат Фәзрахманов ошо хаҡта белдерҙе.
– Быйыл дүрт миллион тоннаға яҡын иген йыйып алынды. Тулайым продукт алыу йәһә­тенән күрһәткес яҡшы булһа ла, табыш алыу буйынса хәл ҡыуанырлыҡ түгел, – тине Илшат Илдус улы. – Баҙар ҡанундары үҙ шарттарын ҡуя. Бөгөн бойҙайҙың килограмы уртаса биш һум торһа, былтыр – туғыҙ, 2015 йылда 11 һум ине. Һөҙөмтәлә табыш буйынса иген­селәр отол­до. Шулай уҡ шәкәргә лә хаҡ төштө. Әле уның килограмы 24 һум булһа, үткән йыл 37 һумға һатылды.
Күренеүенсә, бөтә әйбергә хаҡ көнләп арта барғанда, көс түгеп үҫтерелгән ер кешеһенең хеҙмәте арзанлана. Ә бит уларға хужа­лыҡ­ты яңы техника менән тәьмин итергә, эш хаҡы тү­ләргә һәм башҡа бихисап мәсьәләләрҙе хәл итер­гә кәрәк. Тап шуға ла тармаҡ етәксеһе етеш­терелгән продукцияны осһоҙға һатып бар­маҫҡа, келәттәрҙә һаҡлап тороп, хаҡ күтәрел­гәнен көтөргә тәҡдим итте. Әлбиттә, заманса эш итә баш­ларға ла кәрәк. Мәҫәлән, ашлыҡ эш­кәртеү буйынса ҡорамал­дар алып был хәлдән ҡотолорға мөмкин. Яҙға игендең килограмы һигеҙ һумға етеүе лә ихтимал. Был юҫыҡта фермерҙар иген киптергестәр, келәт һатып алып, продукцияһын шунда һаҡлай ала. Министр бы­ның өсөн дәүләттең субсидия бүлеүен билдә­ләне.
Илшат Фәзрахманов артабан эш стратегияһын үҙгәртеү, һәр районда кәмендә 10 процент сама­һы альтернатив, юғары табыш бирер­ҙәй культуралар үҫтереү зарурлы­ғын әйтте.
– Бойҙай, шәкәр сөгөлдөрө, көн­бағыш, ҡара­бой­ҙайҙы тағы күберәк етештереүҙең мәғәнәһен күрмәйем, – тип һүҙен дауам итте ул. – 2018 йылда сәсеүлектәрҙең структура­һын үҙгәртәсәк­беҙ. Бойҙай аҙыраҡ булһа, ҡуҙаҡлы һәм техник культуралар майҙан­дарын киңәйтәсәк­беҙ.
Ысынлап та, был йүнәлештә уйланаһы урын бар. Мәҫәлән, бөгөн нут йәки төрөк борсағының тонна­һының үҙҡиммәте 10 мең һумдан артмаһа ла, ысынында ул 65 мең һум тора, өсөнсө класлы йомшаҡ бойҙай – 5,5 мең һум самаһы. Алтын етен­дең тоннаһы 27 мең һумға торошло, ә рапс – 21 мең һум.
– Был культуралар файҙа бирә. Тап шуға, ауыл хужалығы әүәлдән йолаға әйләнгән алымдар менән эш итһә лә, беҙ сә­сеү­лектәр майҙанын үҙгәртеү яҡлы. Быны аграр тармаҡ хеҙ­мәтсән­дәренә юғары табыш алыуға ярҙам итеү йәһә­тенән эшләргә бурыслыбыҙ, – тине Илшат Илдус улы.
Сарала министр йыл һуҙы­мында ауыл хужалығы эшсән­дәренең хеҙмәтен, проблемаларын даими яҡтыртҡан бер төркөм матбуғат хеҙмәткәрҙәренә рәхмәт әйтеп, почет грамоталары ла тапшырҙы.



Вернуться назад