Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Бешмә ҡабат бешермәһен өсөн
Республикабыҙ Рәсәйҙә ауыл хужалығы продукцияһын етештереү буйынса ҡеүәтле төбәктәр исемлегендә. Йөҙҙән ашыу тоҡомсолоҡ ойошмаһы был юҫыҡта һөҙөмтәле эш алып бара, шәхси ихаталарҙағы мал-тыуар ҙа халыҡты ит, һөт менән тәьмин итеү йәһәтенән лайыҡлы өлөш индерә.

Үкенескә ҡаршы, әленән-әле үҙен һиҙҙертеп торған төрлө ҡурҡыныс ауырыуҙар ғына малсылыҡ тармағына ҙур хәүеф тыуҙыра. 2017 йылда Туймазы һәм Бүздәк райондарындағы ваҡиға был юҫыҡтағы кәмселек­тәрҙе күрһәтеп, бөгөн да һаҡ булырға иҫкәртә, һәр эште еренә еткереп башҡарыуҙы талап итә. Ул саҡта малдарҙа дерматиттың – бер, бешмәнең биш осрағы теркәлде. Сирҙең эҙемтәләрен бөтөрөү өсөн 50 миллион һум бюджет аҡсаһы сарыф ителде. Бөтәһе 900 баш һарыҡ, 805 һыйыр малы, 53 сусҡа юҡ ителде. Былтыр Күгәрсендә бесәй ҡотороуы күҙәтелде. Тимәк, был йүнәлештә бер генә минутҡа ла уяулыҡты юғалтырға ярамай.

Азат ЙЫҺАНШИН, Республика ветеринария хеҙмәте идаралығы начальнигы:
– Дәүләт ветеринария хеҙ­мәтенең төп мәсьәләһе – төбәктә бөтә эпизоотик ауы­рыуҙар һәм барлыҡ мал продук­цияһы буйынса хәүефһеҙлекте тәьмин итеү. Беҙҙең республика – ауыл хужалығы малдары һәм ҡорт күсе һаны буйынса Рәсәйҙә әйҙәүсе төбәктәрҙең береһе. Алдағы көндәрҙә һыйыр һәм ваҡ малдарҙы – бер миллион, сусҡаны – 500 меңгә, атты – 120 меңгә, ҡорт күсен – 350 меңгә, ҡош-ҡортто 11 миллион башҡа еткереү маҡсаты ҡуйыла.


Мәғлүм булыуынса, Рәсәйҙә инфекция буйынса эпизоотик хәл, шул иҫәптән хайуандар өсөн айырыуса хәүефле ауырыуҙар йылдан-йыл насарлана. Илдең төрлө төбәктә­рендә аҙна һайын тигәндәй уларҙың яңынан теркәлеүе күҙәтелә. Ҙур биләмәләрҙе ялмап алған сирҙәр кешеләр ғүмере өсөн дә ҡурҡыныс.

Башҡортостанды инфекция ауырыуҙары буйынса имен булмаған төбәктәр уратып алған. Был африка сусҡа тағу­ны, ҡош киҙеүе, бешмә, ҡотороу, туберкулез, бруцеллез, нодуляр дерматит кеүек ҡурҡыныс ауырыуҙарҙы таратыуға даими хәүеф тыуҙыра. 2017 йылда, республикала 40 йылдан һуң, Туймазы һәм Бүздәк райондарында хайуандар бешмәһенең биш осрағы теркәлде. Сир бер эшҡыуарҙың ветеринария хеҙмәте менән кәңәшләшмәй республикаға һарыҡтар алып ҡайтыуына бәйле килеп сыҡты. Һөҙөмтәлә бюджетҡа 50 миллион һумдан ашыу зыян килде. Былтыр иһә Учалыла законһыҙ рәүештә ситтән хайуандар алыу сәбәпле, 35 йылдан һуң бруцеллез ауырыуы үҙен һиҙҙертте – ваҡ һәм йылҡы малдарында 13 осраҡ теркәлде. Шулай уҡ хайуандарҙың ҡоторған 12 осрағы хәүефкә һалды. Быларҙың барыһына ла тиерлек даими күҙәтеү булмау, ҡайҙандыр хайуандар һәм ҡоштар, шулай уҡ ит продукцияһы алып килгәндә ветеринария хеҙмәте менән кәңәшләшмәү төп сәбәп булып тора.

Артабан бындай күңелһеҙ хәлдәрҙе булдырмау өсөн республикалағы барлыҡ төр хужалыҡтарҙағы мал-тыуарҙы теркәргә кәрәк. Былтыр Рәсәйҙә ауыл хужалығы малдарын, шулай уҡ ҡорт күстәрен идентификациялау башланды. Был теге йәки был хайуандың ниндәй хужалыҡҡа ҡарауы, уларға ниндәй ветеринар-профилактик саралар үткәрелеүе хаҡында мәғлүмәт алыуға булышлыҡ итәсәк.

14 ғинуарға ҡарата республи­каның барлыҡ хужалыҡтарында һыйыр малының – 83, һарыҡ-кәзәләрҙең – 72, аттарҙың – 46, сусҡаның – 81, бал ҡортта­рының 0,7 проценты идентифи­кацияланған. 13 райондың шәх­си ихаталарында хайуандар тулыһынса тамғаланған. 1 ап­релгә тиклем республикала барлыҡ ауыл хужалығы хайуандарын теркәүҙе тамамлау бурысы ҡуйыла. Ә 1 майға – ҡорт күстәрен. Шулай уҡ бесәй һәм эттәргә чиптар ҡуйыу дауам итә.


Автор: И. ХАҠОВ яҙып алды
Фото: 2qm.ru


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Радий Хәбиров «Башспирт» етәксеһе Әбдрәхимовты асыҡтан-асыҡ яҡлап сыҡты

Радий Хәбиров «Башспирт» етәксеһе Әбдрәхимовты асыҡтан-асыҡ яҡлап сыҡты 02.09.2025 // Иҡтисад

Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров 2025 йылдың 30 сентябренә тиклем хеҙмәт вәкәләттәрен арттырыуҙа...

Тотош уҡырға 15

Республикала бензин ҡиммәтләнгән

Республикала бензин ҡиммәтләнгән 02.09.2025 // Иҡтисад

Республикала бензин ҡиммәтләнгән...

Тотош уҡырға 11

Үҙәк банк «Рәсәй спорты» серияһынан яңы тәңкәләр сығара

Үҙәк банк «Рәсәй спорты» серияһынан яңы тәңкәләр сығара 29.08.2025 // Иҡтисад

Үҙәк банк «Рәсәй спорты» серияһынан яңы тәңкәләр сығара...

Тотош уҡырға 37

Башҡортостанда Инвестиция һабантуйының төп темаһы билдәле булды

Башҡортостанда Инвестиция һабантуйының төп темаһы билдәле булды 29.08.2025 // Иҡтисад

Башҡортостанда Инвестиция һабантуйының төп темаһы билдәле булды...

Тотош уҡырға 37

Рәсәйҙә уртаса хеҙмәт хаҡын иҫәпләү тәртибе үҙгәрә
Өфөлә төҙөлөп ятҡан фатирҙар икенсел торлаҡтан күпкә ҡиммәтерәк

Өфөлә төҙөлөп ятҡан фатирҙар икенсел торлаҡтан күпкә ҡиммәтерәк 26.08.2025 // Иҡтисад

Өфөлә төҙөлөп ятҡан фатирҙар икенсел торлаҡтан күпкә ҡиммәтерәк...

Тотош уҡырға 43

Республиканың 5 муниципалитетына төҙөкләндереү өсөн 500 миллион һум йүнәлтелә

Республиканың 5 муниципалитетына төҙөкләндереү өсөн 500 миллион һум йүнәлтелә 25.08.2025 // Иҡтисад

Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров республиканың биш муниципалитетының Бөтә Рәсәй уңайлы ҡала...

Тотош уҡырға 62

Башҡортостандың Үзбәкстандағы вәкиле эш башланы

Башҡортостандың Үзбәкстандағы вәкиле эш башланы 25.08.2025 // Иҡтисад

Башҡортостандың Үзбәкстандағы вәкиле эш башланы...

Тотош уҡырға 42

Башҡортостан Башлығы йәштәрҙең ауыл хужалығы менән ҡыҙыҡһыныуы хаҡында һөйләне

Башҡортостан Башлығы йәштәрҙең ауыл хужалығы менән ҡыҙыҡһыныуы хаҡында һөйләне 21.08.2025 // Иҡтисад

Ҡалтасы районынан Дилара Низаметдинова һигеҙенсе йыл башҡорт тоҡомло аттар үрсетеү менән шөғөлләнә....

Тотош уҡырға 55

Башҡортостан дәүләт ерҙәрен ҡуртымға алыуҙа әүҙемлек буйынса тәүге өсәү иҫәбенә инде

Башҡортостан дәүләт ерҙәрен ҡуртымға алыуҙа әүҙемлек буйынса тәүге өсәү иҫәбенә инде 21.08.2025 // Иҡтисад

Сервистарҙың уңайлы булыуы һәм бизнесҡа бирелгән льготалар һөҙөмтәһендә ошондай динамикаға...

Тотош уҡырға 66

Өфөгә «Һөт иле» фестиваленә тоннаға яҡын ҡымыҙ килтерәләр

Өфөгә «Һөт иле» фестиваленә тоннаға яҡын ҡымыҙ килтерәләр 19.08.2025 // Иҡтисад

Өфөгә «Һөт иле» фестиваленә кәмендә бер тоннаға яҡын шифалы ҡымыҙ килтерелә, тип хәбәр иттеләр...

Тотош уҡырға 62

Радий Хәбиров республика предприятиеһын юбилейы менән ҡотланы

Радий Хәбиров республика предприятиеһын юбилейы менән ҡотланы 15.08.2025 // Иҡтисад

Республика етәксеһе Радий Хәбиров «ПОЛИЭФ» заводы коллективын һәм ветерандарын юбилейы менән...

Тотош уҡырға 80