Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Бешмә ҡабат бешермәһен өсөн
Республикабыҙ Рәсәйҙә ауыл хужалығы продукцияһын етештереү буйынса ҡеүәтле төбәктәр исемлегендә. Йөҙҙән ашыу тоҡомсолоҡ ойошмаһы был юҫыҡта һөҙөмтәле эш алып бара, шәхси ихаталарҙағы мал-тыуар ҙа халыҡты ит, һөт менән тәьмин итеү йәһәтенән лайыҡлы өлөш индерә.

Үкенескә ҡаршы, әленән-әле үҙен һиҙҙертеп торған төрлө ҡурҡыныс ауырыуҙар ғына малсылыҡ тармағына ҙур хәүеф тыуҙыра. 2017 йылда Туймазы һәм Бүздәк райондарындағы ваҡиға был юҫыҡтағы кәмселек­тәрҙе күрһәтеп, бөгөн да һаҡ булырға иҫкәртә, һәр эште еренә еткереп башҡарыуҙы талап итә. Ул саҡта малдарҙа дерматиттың – бер, бешмәнең биш осрағы теркәлде. Сирҙең эҙемтәләрен бөтөрөү өсөн 50 миллион һум бюджет аҡсаһы сарыф ителде. Бөтәһе 900 баш һарыҡ, 805 һыйыр малы, 53 сусҡа юҡ ителде. Былтыр Күгәрсендә бесәй ҡотороуы күҙәтелде. Тимәк, был йүнәлештә бер генә минутҡа ла уяулыҡты юғалтырға ярамай.

Азат ЙЫҺАНШИН, Республика ветеринария хеҙмәте идаралығы начальнигы:
– Дәүләт ветеринария хеҙ­мәтенең төп мәсьәләһе – төбәктә бөтә эпизоотик ауы­рыуҙар һәм барлыҡ мал продук­цияһы буйынса хәүефһеҙлекте тәьмин итеү. Беҙҙең республика – ауыл хужалығы малдары һәм ҡорт күсе һаны буйынса Рәсәйҙә әйҙәүсе төбәктәрҙең береһе. Алдағы көндәрҙә һыйыр һәм ваҡ малдарҙы – бер миллион, сусҡаны – 500 меңгә, атты – 120 меңгә, ҡорт күсен – 350 меңгә, ҡош-ҡортто 11 миллион башҡа еткереү маҡсаты ҡуйыла.


Мәғлүм булыуынса, Рәсәйҙә инфекция буйынса эпизоотик хәл, шул иҫәптән хайуандар өсөн айырыуса хәүефле ауырыуҙар йылдан-йыл насарлана. Илдең төрлө төбәктә­рендә аҙна һайын тигәндәй уларҙың яңынан теркәлеүе күҙәтелә. Ҙур биләмәләрҙе ялмап алған сирҙәр кешеләр ғүмере өсөн дә ҡурҡыныс.

Башҡортостанды инфекция ауырыуҙары буйынса имен булмаған төбәктәр уратып алған. Был африка сусҡа тағу­ны, ҡош киҙеүе, бешмә, ҡотороу, туберкулез, бруцеллез, нодуляр дерматит кеүек ҡурҡыныс ауырыуҙарҙы таратыуға даими хәүеф тыуҙыра. 2017 йылда, республикала 40 йылдан һуң, Туймазы һәм Бүздәк райондарында хайуандар бешмәһенең биш осрағы теркәлде. Сир бер эшҡыуарҙың ветеринария хеҙмәте менән кәңәшләшмәй республикаға һарыҡтар алып ҡайтыуына бәйле килеп сыҡты. Һөҙөмтәлә бюджетҡа 50 миллион һумдан ашыу зыян килде. Былтыр иһә Учалыла законһыҙ рәүештә ситтән хайуандар алыу сәбәпле, 35 йылдан һуң бруцеллез ауырыуы үҙен һиҙҙертте – ваҡ һәм йылҡы малдарында 13 осраҡ теркәлде. Шулай уҡ хайуандарҙың ҡоторған 12 осрағы хәүефкә һалды. Быларҙың барыһына ла тиерлек даими күҙәтеү булмау, ҡайҙандыр хайуандар һәм ҡоштар, шулай уҡ ит продукцияһы алып килгәндә ветеринария хеҙмәте менән кәңәшләшмәү төп сәбәп булып тора.

Артабан бындай күңелһеҙ хәлдәрҙе булдырмау өсөн республикалағы барлыҡ төр хужалыҡтарҙағы мал-тыуарҙы теркәргә кәрәк. Былтыр Рәсәйҙә ауыл хужалығы малдарын, шулай уҡ ҡорт күстәрен идентификациялау башланды. Был теге йәки был хайуандың ниндәй хужалыҡҡа ҡарауы, уларға ниндәй ветеринар-профилактик саралар үткәрелеүе хаҡында мәғлүмәт алыуға булышлыҡ итәсәк.

14 ғинуарға ҡарата республи­каның барлыҡ хужалыҡтарында һыйыр малының – 83, һарыҡ-кәзәләрҙең – 72, аттарҙың – 46, сусҡаның – 81, бал ҡортта­рының 0,7 проценты идентифи­кацияланған. 13 райондың шәх­си ихаталарында хайуандар тулыһынса тамғаланған. 1 ап­релгә тиклем республикала барлыҡ ауыл хужалығы хайуандарын теркәүҙе тамамлау бурысы ҡуйыла. Ә 1 майға – ҡорт күстәрен. Шулай уҡ бесәй һәм эттәргә чиптар ҡуйыу дауам итә.


Автор: И. ХАҠОВ яҙып алды
Фото: 2qm.ru


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Халыҡ һорай, тимәк, кәрәк

Халыҡ һорай, тимәк, кәрәк 30.03.2019 // Иҡтисад

Хәҙер магазин кәштәләре һөт ризыҡтарынан һығылып тора. Ниндәйе генә юҡ уларҙың: ситтән...

Тотош уҡырға 1 512

Орлоҡ эшкәртергә, ашлама етештерергә...

Орлоҡ эшкәртергә, ашлама етештерергә... 29.03.2019 // Иҡтисад

Шишмә районы хакимиәтендә “Инвестиция сәғәте” тәртибендә эшҡыуарҙар менән осрашыу булды. Унда ике...

Тотош уҡырға 1 532

Һабантуйға килегеҙ!

Һабантуйға килегеҙ! 29.03.2019 // Иҡтисад

Башҡортостан Башлығы вазифаһын ваҡытлыса башҡарыусы Радий Хәбиров 14 – 15 июндә “Урал аръяғы-2019”...

Тотош уҡырға 1 429

Көмөш йөҙөк – ҡул күрке, оҫта – донъя тотҡаһы
"Файҙаһы ҙур буласаҡ"

"Файҙаһы ҙур буласаҡ" 28.03.2019 // Иҡтисад

Был сараның файҙаһы, һис шикһеҙ, ҙур буласаҡ. Шундай фекергә килде тәүге “Инвестиция сәғәте”ндә үк...

Тотош уҡырға 1 479

Баҡалылар ниндәй маҡсат менән яна?

Баҡалылар ниндәй маҡсат менән яна? 28.03.2019 // Иҡтисад

Баҡалы районында үткән “Инвестиция сәғәте”ндә ауыл хужалығына бәйле проекттар ҡаралды....

Тотош уҡырға 1 443

Тәү сиратта – урман мәсьәләһе

Тәү сиратта – урман мәсьәләһе 28.03.2019 // Иҡтисад

Йылайырҙа ла “Инвестиция сәғәте” үтте. Унда район хакимиәте башлығы Илгиз Фәтҡуллин, Эшҡыуарлыҡ һәм...

Тотош уҡырға 1 503

Кәңәшле эш тарҡалмаҫ

Кәңәшле эш тарҡалмаҫ 28.03.2019 // Иҡтисад

Бәләкәй һәм урта эшҡыуарлыҡ менән шөғөлләнгәндәр, үҙ кәсебенә яңы тотонғандар, ситтән килгән...

Тотош уҡырға 1 516

Һәр яҡлап ярҙам күрһәтеләсәк

Һәр яҡлап ярҙам күрһәтеләсәк 28.03.2019 // Иҡтисад

Бөгөн Учалы районы хакимиәтендә муниципаль "Инвестиция сәғәте" үтте....

Тотош уҡырға 1 478

Сибайҙа - “Инвестиция сәғәте”

Сибайҙа - “Инвестиция сәғәте” 28.03.2019 // Иҡтисад

Билдәле булыуынса, республика Башлығы вазифаһын ваҡытлыса башҡарыусы Радий Хәбиров ҡала һәм район...

Тотош уҡырға 1 468

Аныҡ һөҙөмтә күренә башланы

Аныҡ һөҙөмтә күренә башланы 28.03.2019 // Иҡтисад

Бөгөн Кушнаренкола өсөнсө тапҡыр “Инвестиция сәғәте” ултырышы үтте....

Тотош уҡырға 1 435

Ауыл ҡатынының тормошон ауырлаштыралар

Ауыл ҡатынының тормошон ауырлаштыралар 27.03.2019 // Иҡтисад

Ауыл ерендә эшләгән ҡатын-ҡыҙҙы бигүк күңелле булмаған үҙгәрештәр көтә. Рәсәйҙең Хеҙмәт һәм социаль...

Тотош уҡырға 1 704