Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Бешмә ҡабат бешермәһен өсөн
Республикабыҙ Рәсәйҙә ауыл хужалығы продукцияһын етештереү буйынса ҡеүәтле төбәктәр исемлегендә. Йөҙҙән ашыу тоҡомсолоҡ ойошмаһы был юҫыҡта һөҙөмтәле эш алып бара, шәхси ихаталарҙағы мал-тыуар ҙа халыҡты ит, һөт менән тәьмин итеү йәһәтенән лайыҡлы өлөш индерә.

Үкенескә ҡаршы, әленән-әле үҙен һиҙҙертеп торған төрлө ҡурҡыныс ауырыуҙар ғына малсылыҡ тармағына ҙур хәүеф тыуҙыра. 2017 йылда Туймазы һәм Бүздәк райондарындағы ваҡиға был юҫыҡтағы кәмселек­тәрҙе күрһәтеп, бөгөн да һаҡ булырға иҫкәртә, һәр эште еренә еткереп башҡарыуҙы талап итә. Ул саҡта малдарҙа дерматиттың – бер, бешмәнең биш осрағы теркәлде. Сирҙең эҙемтәләрен бөтөрөү өсөн 50 миллион һум бюджет аҡсаһы сарыф ителде. Бөтәһе 900 баш һарыҡ, 805 һыйыр малы, 53 сусҡа юҡ ителде. Былтыр Күгәрсендә бесәй ҡотороуы күҙәтелде. Тимәк, был йүнәлештә бер генә минутҡа ла уяулыҡты юғалтырға ярамай.

Азат ЙЫҺАНШИН, Республика ветеринария хеҙмәте идаралығы начальнигы:
– Дәүләт ветеринария хеҙ­мәтенең төп мәсьәләһе – төбәктә бөтә эпизоотик ауы­рыуҙар һәм барлыҡ мал продук­цияһы буйынса хәүефһеҙлекте тәьмин итеү. Беҙҙең республика – ауыл хужалығы малдары һәм ҡорт күсе һаны буйынса Рәсәйҙә әйҙәүсе төбәктәрҙең береһе. Алдағы көндәрҙә һыйыр һәм ваҡ малдарҙы – бер миллион, сусҡаны – 500 меңгә, атты – 120 меңгә, ҡорт күсен – 350 меңгә, ҡош-ҡортто 11 миллион башҡа еткереү маҡсаты ҡуйыла.


Мәғлүм булыуынса, Рәсәйҙә инфекция буйынса эпизоотик хәл, шул иҫәптән хайуандар өсөн айырыуса хәүефле ауырыуҙар йылдан-йыл насарлана. Илдең төрлө төбәктә­рендә аҙна һайын тигәндәй уларҙың яңынан теркәлеүе күҙәтелә. Ҙур биләмәләрҙе ялмап алған сирҙәр кешеләр ғүмере өсөн дә ҡурҡыныс.

Башҡортостанды инфекция ауырыуҙары буйынса имен булмаған төбәктәр уратып алған. Был африка сусҡа тағу­ны, ҡош киҙеүе, бешмә, ҡотороу, туберкулез, бруцеллез, нодуляр дерматит кеүек ҡурҡыныс ауырыуҙарҙы таратыуға даими хәүеф тыуҙыра. 2017 йылда, республикала 40 йылдан һуң, Туймазы һәм Бүздәк райондарында хайуандар бешмәһенең биш осрағы теркәлде. Сир бер эшҡыуарҙың ветеринария хеҙмәте менән кәңәшләшмәй республикаға һарыҡтар алып ҡайтыуына бәйле килеп сыҡты. Һөҙөмтәлә бюджетҡа 50 миллион һумдан ашыу зыян килде. Былтыр иһә Учалыла законһыҙ рәүештә ситтән хайуандар алыу сәбәпле, 35 йылдан һуң бруцеллез ауырыуы үҙен һиҙҙертте – ваҡ һәм йылҡы малдарында 13 осраҡ теркәлде. Шулай уҡ хайуандарҙың ҡоторған 12 осрағы хәүефкә һалды. Быларҙың барыһына ла тиерлек даими күҙәтеү булмау, ҡайҙандыр хайуандар һәм ҡоштар, шулай уҡ ит продукцияһы алып килгәндә ветеринария хеҙмәте менән кәңәшләшмәү төп сәбәп булып тора.

Артабан бындай күңелһеҙ хәлдәрҙе булдырмау өсөн республикалағы барлыҡ төр хужалыҡтарҙағы мал-тыуарҙы теркәргә кәрәк. Былтыр Рәсәйҙә ауыл хужалығы малдарын, шулай уҡ ҡорт күстәрен идентификациялау башланды. Был теге йәки был хайуандың ниндәй хужалыҡҡа ҡарауы, уларға ниндәй ветеринар-профилактик саралар үткәрелеүе хаҡында мәғлүмәт алыуға булышлыҡ итәсәк.

14 ғинуарға ҡарата республи­каның барлыҡ хужалыҡтарында һыйыр малының – 83, һарыҡ-кәзәләрҙең – 72, аттарҙың – 46, сусҡаның – 81, бал ҡортта­рының 0,7 проценты идентифи­кацияланған. 13 райондың шәх­си ихаталарында хайуандар тулыһынса тамғаланған. 1 ап­релгә тиклем республикала барлыҡ ауыл хужалығы хайуандарын теркәүҙе тамамлау бурысы ҡуйыла. Ә 1 майға – ҡорт күстәрен. Шулай уҡ бесәй һәм эттәргә чиптар ҡуйыу дауам итә.


Автор: И. ХАҠОВ яҙып алды
Фото: 2qm.ru


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Башҡортостанда II кварталда ипотека баҙары йәнләнде

Башҡортостанда II кварталда ипотека баҙары йәнләнде 14.08.2025 // Иҡтисад

Башҡортостанда II кварталда ипотека баҙары йәнләнде...

Тотош уҡырға 3

Рәсәйҙәргә кредит биреү шарттарында яңы пункт барлыҡҡа килде

Рәсәйҙәргә кредит биреү шарттарында яңы пункт барлыҡҡа килде 13.08.2025 // Иҡтисад

Тиҙҙән банктар һәм башҡа кредиторҙар Федераль һалым хеҙмәте һәм Социаль фонд мәғлүмәттәре буйынса...

Тотош уҡырға 13

Башҡортостан төҙөүселәре I ярты йыллыҡта 1 миллион квадрат метр торлаҡты файҙаланыуға тапшырған

Башҡортостан төҙөүселәре I ярты йыллыҡта 1 миллион квадрат метр торлаҡты файҙаланыуға тапшырған 11.08.2025 // Иҡтисад

Республика федераль программаларҙа әүҙем ҡатнаша һәм территорияларҙы комплекслы үҫтереү...

Тотош уҡырға 21

Ишембай районында май һығыу заводы төҙөлә

Ишембай районында май һығыу заводы төҙөлә 08.08.2025 // Иҡтисад

Ишембай районында май һығыу заводы төҙөлә...

Тотош уҡырға 32

Радий Хәбиров Башҡортостан төҙөүселәрен һөнәри байрамы менән ҡотланы

Радий Хәбиров Башҡортостан төҙөүселәрен һөнәри байрамы менән ҡотланы 07.08.2025 // Иҡтисад

Бөгөн Өфөнөң «Торатау» конгресс-холында Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров республика төҙөүселәрен...

Тотош уҡырға 30

Башҡортостанда йәшәүселәрҙе ауылдарға интернет үткәреү өсөн тауыш бирергә саҡыралар
Мәләүез тракторсылары Ер һөрөү буйынса чемпионатта ҡатнаша

Мәләүез тракторсылары Ер һөрөү буйынса чемпионатта ҡатнаша 05.08.2025 // Иҡтисад

Бөтә Рәсәй механизаторҙар ярышы Ленинград өлкәһендә уҙғарыла....

Тотош уҡырға 41

Рәсәйҙә закон сығарыусылар ипотека буйынса төбәк ставкаларын индерергә тәҡдим итә

Рәсәйҙә закон сығарыусылар ипотека буйынса төбәк ставкаларын индерергә тәҡдим итә 05.08.2025 // Иҡтисад

[thumb][/thumb]Социаль ғәҙеллек принцибы буйынса процент ставкалары бөтәһе өсөн дә бер төрлө...

Тотош уҡырға 39

«Ҡарлуғас» электр поезы Өфөнән Силәбегә тәүге рейсҡа юлланды

«Ҡарлуғас» электр поезы Өфөнән Силәбегә тәүге рейсҡа юлланды 01.08.2025 // Иҡтисад

«Ҡарлуғас» электр поезы Өфөнән Силәбегә тәүге рейсҡа юлланды...

Тотош уҡырға 54

Баш ҡалала Өршәк йылғаһы аша күперҙе ремонтлау эштәре ваҡытынан алда тамамланды

Баш ҡалала Өршәк йылғаһы аша күперҙе ремонтлау эштәре ваҡытынан алда тамамланды 31.07.2025 // Иҡтисад

[thumb][/thumb]Баш ҡалала Өршәк йылғаһы аша күперҙе ремонтлау эштәре ваҡытынан алда тамамланды...

Тотош уҡырға 57

2 һәм 3 августа Өфөлә ауыл хужалығы йәрминкәләре була

2 һәм 3 августа Өфөлә ауыл хужалығы йәрминкәләре була 31.07.2025 // Иҡтисад

2 һәм 3 августа Өфөлә ауыл хужалығы йәрминкәләре була...

Тотош уҡырға 56

Республика аграрийҙары 200 мең тоннанан ашыу ашлыҡ йыйып алған

Республика аграрийҙары 200 мең тоннанан ашыу ашлыҡ йыйып алған 31.07.2025 // Иҡтисад

Республика аграрийҙары 200 мең тоннанан ашыу ашлыҡ йыйып алған...

Тотош уҡырға 66