БАШ
РУС
Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт
Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....
Тотош уҡырға 4 065
Бикреләр ғаиләһенә ҡараған ҡырпа (белуга) – сөсө һыуҙағы иң ҙур балыҡ. Оҙонлоғо – туғыҙ метрға, ауырлығы ике мең килограмға етә. Әле 200 килограмдан артмай. 1827 йылда Волга тамағында 1,5 тонналыҡ ҡырпа тоталар. 1922 йылда Каспий диңгеҙендә эләккәненең ауырлығы – 1224 килограмм, шул иҫәптән кәүҙәһе – 667, башы – 288, ыуылдырығы – 146,5 килограмм. Ике йылдан һуң шул уҡ Каспийҙа тотолғанынан 246 килограмм ыуылдырыҡ алынған.
Улар ыуылдырыҡ сәсергә урын һәм ризыҡ эҙләп бик оҙон юл үтә. Тоҙло һыуҙа ла, сөсө һыуҙа ла йәшәйҙәр. Сөсө һыуҙа ғына үрсейҙәр. Ҙурайып, ыуылдырыҡ сәсеү өсөн тиҫтәләрсә йыл талап ителә. Ыуылдырыҡ сәсергә яҙ йылғаға инеүҙән тыш, ҡайһы берҙәре көҙ ҙә ҡышларға килә.
Балыҡ ҡына түгел, шулай уҡ моллюск, селәүсен, бөжәк менән дә туҡланалар. Диңгеҙҙә, нигеҙҙә, балыҡ ашайҙар. Каспийҙағы ҡырпаның ашҡаҙанынан хатта тарҡала башлаған тюлень балалары ла килеп сыҡҡан.
Оҙон ғүмерлеләр, йөҙ йәшкәсә етәләр. Тымыҡ океан һөмбаштарынан айырмалы, ыуылдырыҡ сәскәс үлмәйҙәр, күп тапҡыр үрсем бирергә һәләтлеләр. Ыуылдырыҡ һалғас, кире диңгеҙгә йөҙәләр.
Ҡырпа Европалағы, Азиялағы һәм Төньяҡ Америкалағы йылғаларҙа һәм диңгеҙҙәрҙә таралған. Донъяла егерменән ашыу төрө бар. Дунайҙа һәм Ҡара диңгеҙҙә үҙ ваҡытында ҡырпаның алты төрө булған. Әле бер төрө тулыһынса юғалған, ҡалғандарына ла хәүеф янай.
Автор: Әсләм КАМАЛОВ.
Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт
6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...
Тотош уҡырға 3 429
Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт
– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...
Тотош уҡырға 3 960
"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт
Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...
Тотош уҡырға 3 865
Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт
Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....
Тотош уҡырға 2 615
Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт
Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...
Тотош уҡырға 3 219
"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт
Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....
Тотош уҡырға 3 443
135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт
Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...
Тотош уҡырға 2 953
Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт
Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....
Тотош уҡырға 2 411
Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт
Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...
Тотош уҡырға 2 488
Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт
Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...
Тотош уҡырға 2 317
Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт
2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...
Тотош уҡырға 2 506