Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
Бәрҙе (хариус) Бәрҙе һалҡын һыулы, шәп аҡҡан йылғаларҙы үҙ итә. Тимәк, улар өсөн тау шарлауыҡтары айырыуса уңай.
Иң эре бәрҙеләр йылғаның ышығына, уға йығылған ағас тирәһенә йәки томбойоҡ араһына йәшенеүсән. Ҡояш ҡыҙҙыра башлау менән һалҡын урынға йыйылалар.
Бәрҙе тотоу өсөн ҡармаҡ ебенең ныҡ һәм нәҙек булғанын һайлау отошло. Уны ярҙан алыҫҡараҡ ырғытырға кәрәк. Ҡалҡыуыс менән тотҡанда, батырғыс ҡуйырға онотмағыҙ, уның менән ырғаҡ араһы 35 – 40 см булһын. Ҡурғаш һыуға төшкәс, ем яй ғына төпкә бата. Бәрҙегә тап шул кәрәк тә инде. Көҙгә ҡарай һыу таҙарғас иһә, күбәләкле ырғаҡ (мушка) ҡулланыу һөҙөмтәле. Уны өс йәки ике асалы 8,5 – 10 һанлы ырғаҡ һайлап, төрлө ҡауырһындарҙан (ерән, һарғылт йәшел төҫлөһө айырыуса һәйбәт) күбәләккә оҡшатып эшләргә кәрәк.
Көн болотло торһа, бәрҙе яҡшы ҡаба. Аяҙ көндә иһә уны кискә табан ғына ҡармаҡларға кәрәк. Көҙгөһөн һыу өҫтөндә осоп йөрөгән себен-бөжәктәргә һикереүсән. Шуға күрә иң уңайы – күбәләкле ҡармаҡҡа тотоу. Уныһы әллә ни ҙур булмаһын, сөнки бәрҙе – ҡурҡаҡ балыҡ. Ҡармаҡ ебегеҙгә бер нисә ырғаҡ ҡуйһағыҙ, ул береһенә әүрәп, икенсеһенә эләгеүсән. Уйнатып йә һикертеп тотоу ҙа уңыш вәғәҙә итә. Ебегеҙ тартылып торорға тейеш. Һыуҙың өҫтөнән ҡапмай башлаһа, емде батырып алырға кәрәк.
Ә ниндәй урындарҙы үҙ итә һуң бәрҙе? Аҙыҡ мул булған ерҙе, ышыҡты, ағас араларын. Төп маҡсаты – аҙыраҡ көс түгеп, күп ашап ҡалыу.
Бәрҙенең оҙонлоғо 55 сантиметрға етә, ауырлығы ике килограмға яҡын. Ҡышҡыһын ул бигүк хәрәкәтләнмәй. Ноябрҙән апрелгә тиклем боҙ аҫтынан ялтырауыҡ ҡармаҡҡа (мормышкаға) тоторға мөмкин. Иң һәйбәт ем – мәңке (ручейник). Ыуылдырыҡ сәскәндән һуң бәрҙе айырыуса яҡшы ҡаба башлай. Емде һикертеп алыу ыңғай һөҙөмтәне тағы ла арттырыр.
Был балыҡтың күҙе бик үткер. Ярҙан йә ағастан төшкән бөжәктәрҙе ҡарап, көтөп кенә тора. Әгәр бәрҙе һеҙҙе күрҙе икән, уны тота алыуығыҙ икеле. Һыу бысранғаныраҡ мәлдә ярға яҡын таҙараҡ урында торорға мөмкин. Был осраҡта мәңкегә йәки башҡа бөжәктәргә тотоу отошло булыр. Көҙгөһөн иһә еңел йылтырмаға ла эләктерергә мөмкин. Бәрҙеләр ҡайһы саҡта һай ерҙәге томбойоҡтар араһында көтөүе менән йөрөй. Мәңке менән туҡлана улар.
Бәрҙе, әйтеп үткәнемсә, аҙыҡты хәйлә менән табырға күнеккән. Оҙонса, йомро, етеҙ һәм көслө был балыҡ Башҡортостандың Ейәнсура, Белорет, Әбйәлил райондарында, Нөгөш, Еҙем буйҙарында осрай. Тәме, тиҙлеге буйынса бағрынан ҡалышмай. Әйтергә кәрәк, улар икеһе лә “Ҡыҙыл китап”ҡа индерелгән. Ни өсөн тигәндә, бәрҙеле йылғалар кәмегәндән-кәмей, ҡайһы бер ҡушылдыҡтар бөтөнләй ҡороно. Балыҡтарҙы яһалма үрсетеү алып барылмай. Көньяҡ Урал йылғаларында бәрҙене йыртҡыстарса ҡырыуға кәртә ҡуйырға, һөҙөп тотоу йәки ау ҡуйыуҙы бөтөрөргә кәрәк.

Ҡыҙҙырыу сере

Тотҡан балыҡтарығыҙҙы таҙартып, ағын һыуҙа яҡшы итеп йыуабыҙ. Уларҙы табала йәки сөгөн сүлмәктә ҡыҙҙырыу өсөн он, үҫемлек майы, тоҙ, борос кәрәк буласаҡ. Һуған һәм башҡа тәмләткестәрҙе һалмаҫҡа ла мөмкин, сөнки улар тәмде боҙа.
Балыҡтарға еңелсә генә тоҙ һибеп, 15 минутҡа ултыртып торалар. Шунан һуң ҡыҙған табаға май һалып, онда әүәләнгән балыҡтарҙы теҙеп сығалар. Һарғылт-ҡыҙыл төҫкә ингәнсә ҡурғас, алып, тәрилкәгә бушаталар. Йәшел тәмләткестәр һалырға мөмкин.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Башҡортостан күгендә БПЛА күргәндәр

Башҡортостан күгендә БПЛА күргәндәр 04.07.2025 // Йәмғиәт

Бөгөн Краснокама районы күгендә БПЛА осоп йөрөгән....

Тотош уҡырға 12

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы көслө ел һәм йәшен тураһында иҫкәртте

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы көслө ел һәм йәшен тураһында иҫкәртте 04.07.2025 // Йәмғиәт

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы көслө ел һәм йәшен тураһында иҫкәртте...

Тотош уҡырға 13

Яҡташыбыҙ 72,2 миллион һум отҡан

Яҡташыбыҙ 72,2 миллион һум отҡан 04.07.2025 // Йәмғиәт

Уға лотереяла уңыш йылмайған....

Тотош уҡырға 16

Өфөлә Радий Хәбиров Антон Котяков менән эшлекле осрашыу үткәрҙе

Өфөлә Радий Хәбиров Антон Котяков менән эшлекле осрашыу үткәрҙе 04.07.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә Радий Хәбиров Антон Котяков менән эшлекле осрашыу үткәрҙе...

Тотош уҡырға 15

Башҡортостанда мәғариф өлкәһендә түләүле хеҙмәттәр буйынса ҡыҙыу бәйләнеш асыла
Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы ҡойма ямғыр һәм йәшен хаҡында иҫкәртте
Башҡортостанда республика дауаханаларының баш табиптары менән телекүперҙәр асыла

Башҡортостанда республика дауаханаларының баш табиптары менән телекүперҙәр асыла 03.07.2025 // Йәмғиәт

Ике аҙна һайын медицина округтарының үҙәк дауаханалары һәм республика дауаханалары табиптары тура...

Тотош уҡырға 23

Өфөлә түләүле парковкалар буйынса кол-үҙәккә көнөнә 100-гә яҡын шылтыратыу ҡабул ителә
Республика райондарының береһендә медицина хеҙмәткәрҙәренә ярҙам саралары бойомға ашырыла

Республика райондарының береһендә медицина хеҙмәткәрҙәренә ярҙам саралары бойомға ашырыла 02.07.2025 // Йәмғиәт

Мәләүез районында йәш табиптарға торлаҡты ҡуртымға алыу хаҡы ай һайын 10 мең һум күләмендә...

Тотош уҡырға 21

Радий Хәбиров Башҡортостанда ҡалырға хәл иткән йәш ғалимдарға шәхсән ярҙам итергә вәғәҙәләне

Радий Хәбиров Башҡортостанда ҡалырға хәл иткән йәш ғалимдарға шәхсән ярҙам итергә вәғәҙәләне 02.07.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан бер ҡасан да ошондай күп талантлы, сағыу йәш ғалимдарҙы ҡабул иткәне юҡ ине,...

Тотош уҡырға 48

Республикала ғаилә ҙур суммала лотерея отҡан

Республикала ғаилә ҙур суммала лотерея отҡан 02.07.2025 // Йәмғиәт

Республикала ғаилә ҙур суммала лотерея отҡан...

Тотош уҡырға 25

Мәскәүҙә һабантуй ойошторола

Мәскәүҙә һабантуй ойошторола 02.07.2025 // Йәмғиәт

Мәскәүҙә һабантуй ойошторола...

Тотош уҡырға 25