Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Беҙ ниңә ҡартаябыҙ?
Организмдың ҡартайыуын туҡтатып та, ҡартлыҡтан ҡотолоп та булмай, әммә йәшәү рәүешен үҙгәртергә, уны кисектерергә мөмкин, тип иҫәпләй белгестәр.

Ҡартайыуҙың сәбәптәрен яҡ­шы күҙ алдына килтереп, сә­ләмәтлеккә тәьҫир иткән зарарлы факторҙарҙы кәметә алһаҡ, күңелебеҙ күтәренке, кәйефебеҙ яҡшы булыр. Ғалимдар ҡарта­йыуҙың дүрт төп сәбәбен билдәләй.

Шешенеү (елһенеү), стресс, шәкәр, әселәнеү – бына улар, йәш­лектең дүрт дошманы. Тап ошо про­цестар организмға даими тәьҫир итеп, күҙәнәктәрҙең, ағзаларҙың һәм ағзаларҙың ҡартайыуына килтерә.

Шешенеү – күп сирҙәргә юл асҡан сәбәп. Йөрәк-ҡан тамырҙары сирҙәре, аҡыл зәғифлеге, һимереү, диабет һәм яман шеш тә шулар иҫәбендә.
Стресс гормондар балансын үҙгәртә һәм артыҡ күп миҡдарҙа организмдың системаларына кире тәьҫир иткән кортизолдың бүленеүенә юл ҡуя. Хәтерҙең насарланыуы ла ошо хәлгә бәйле.

Шәкәр инсулин эшләп сығарылыуын шәбәйтә, һөҙөмтәлә кешенең һимереүе, диабет сиренә юлығыуы ихтимал. Әселәнеү йәки окисланыу – ирекле радикалдар барлыҡҡа килеү процесы. Ул тән тиреһенә, мейегә, енси тормошҡа кире йоғонто яһай.

Туҡланыуға аҡһымлы аҙыҡ-түлек индерегеҙ. Диетологтар ауырлыҡтың һәр килограмына бер грамм аҡһым ҡулланырға тәҡдим итә. Мәҫәлән, 65 килограмм ауырлыҡтағы ҡатын-ҡыҙға бер тапҡыр тамаҡ ялғағанда 22 грамм аҡһым ашарға кәрәк. Был өс йомортҡа ағы, бер өлөш тауыҡ ите йәки 125 грамм сыр булыуы мөмкин. Аҡһымға бай, әммә майлылығы түбән аҙыҡҡа өҫтөнлөк бирегеҙ.

Стресҡа бирешмәү өсөн мөмкин булған бөтә ысулдарҙы ҡулланығыҙ. Йылы ванна, хуш еҫле терапия, йәшел сәй, йылы һөт, саф һауала йөрөү, йога менән шөғөлләнеү һәм башҡа саралар һеҙгә ярҙамға килер.

В төркөмөнә ингән витаминдар нервы системаһын нығыта, кортизол эшләп сығарылыуын кәметә, яҡшы кәйеф һәм күңел тыныслығы өсөн яуаплы серотонинды арттыра. Көн һайын оҙайлы бул­маған даими күнегеүҙәр ҡан тамыр­ҙарын, йөрәкте һәм нервы сис­темаһын нығыта. Физик әүҙемлек мейенең ҡартайы­уына, шештәргә ҡаршы көрә­шә, диабет һәм башҡа хроник сирҙәрҙе иҫкәртә. Әүҙем­лектең ниндәй генә төрөн һайлаһағыҙ ҙа, йүгереүҙеме, велосипедта йөрөүҙеме, бейеү йә иһә бассейнда йөҙөүҙеме, һәр ҡай­һыһы һеҙҙә ҡәнәғәтлек тойғоһо уятырға тейеш.

Көн дә һигеҙ сәғәт йоҡлау – иң мөһим факторҙарҙың береһе. Йоҡо туймауҙың кире яҡтарын һөйләп тормайынса, уның тышҡы ҡиәфәткә насар тәьҫиренән тыш, хроник стресс сәбәбе булыуын иҫкә төшөрөү ҙә етә. Организмдың туҙыуын яйлатыу өсөн коллаген һәм эластин етештереүҙе яйға һалған витамин һәм өҫтәмәләрҙе, табип менән кәңәшләш­кәндән һуң, ҡабул итергә мөмкин. А, С, Е витаминдары һәм селен ирекле радикалдарға ҡаршы тәьҫирле анти­оксиданттарҙан һанала.

Һәр яңы көнгә шатланып, кинәнес кисереп, яҡындарығыҙ менән аралашып йәшәү һеҙгә көс-ҡеүәт, күңел тыныслығы бирер.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Республикала сабыйҙар үлеменең тарихи минимумы теркәлгән

Республикала сабыйҙар үлеменең тарихи минимумы теркәлгән 30.06.2025 // Йәмғиәт

2024 йылда сабыйҙар үлеме күрһәткесе 3,5 промилле тәшкил иткән Был республиканың статистика...

Тотош уҡырға 11

Республикала ишле ғаиләләргә вуздар ҡарамағындағы колледждарҙа балаларҙы уҡытыу хаҡы компенсациялана

Республикала ишле ғаиләләргә вуздар ҡарамағындағы колледждарҙа балаларҙы уҡытыу хаҡы компенсациялана 30.06.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан Дәүләт Йыйылышы – Ҡоролтай депутаттары республиканың күп балалы ғаиләләренә дәүләт...

Тотош уҡырға 14

«Башҡортостан» ҡунаҡханаһына биш йондоҙ бирелде

«Башҡортостан» ҡунаҡханаһына биш йондоҙ бирелде 30.06.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә урынлашҡан «Башҡортостан» ҡунаҡхана комплексы рәсми рәүештә биш йондоҙло тип...

Тотош уҡырға 10

Республикала ҡыҫҡа ваҡытлы йәшенле ямғыр яуыуы фаразлана

Республикала ҡыҫҡа ваҡытлы йәшенле ямғыр яуыуы фаразлана 30.06.2025 // Йәмғиәт

Аҙна башында йылы һәм ямғырлы һауа торошо көтөлә....

Тотош уҡырға 9

Әрмәнстанда яҡташыбыҙҙы ағыулы йылан саҡҡан

Әрмәнстанда яҡташыбыҙҙы ағыулы йылан саҡҡан 27.06.2025 // Йәмғиәт

Әрмәнстанда яҡташыбыҙ экскурсиянан һуң ауыр хәлдә реанимацияға оҙатылған. Турист әйтеүенсә, уны...

Тотош уҡырға 32

Бөгөндән Өфөлә түләүле парковкалар эшләй башланы

Бөгөндән Өфөлә түләүле парковкалар эшләй башланы 27.06.2025 // Йәмғиәт

Бөгөндән Өфөлә түләүле парковкалар эшләй башланы...

Тотош уҡырға 25

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы һыу баҫыу ихтималлығы хаҡында иҫкәртте

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы һыу баҫыу ихтималлығы хаҡында иҫкәртте 27.06.2025 // Йәмғиәт

Тау һәм бәләкәй йылғаларҙа һыу кимәленең күтәрелеүе көтөлә....

Тотош уҡырға 25

Өфөнөң Пугачев урамында хәрәкәт сикләнә

Өфөнөң Пугачев урамында хәрәкәт сикләнә 27.06.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң Пугачев урамында хәрәкәт сикләнә...

Тотош уҡырға 29

Марфа инәйгә – 100 йәш

Марфа инәйгә – 100 йәш 26.06.2025 // Йәмғиәт

Салауат ҡалаһынан Марфа Рябова 100 йәшен тултырҙы. Ҡала мэры Марат Заһиҙуллин социаль селтәрҙәге...

Тотош уҡырға 30

Башҡортостанда матур датала 245 никах теркәлгән

Башҡортостанда матур датала 245 никах теркәлгән 26.06.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда матур датала 245 никах теркәлгән...

Тотош уҡырға 33

Бөгөн республика урмандарында уртаса класлы янғын хәүефе фаразлана

Бөгөн республика урмандарында уртаса класлы янғын хәүефе фаразлана 26.06.2025 // Йәмғиәт

Бөгөн дәүләт урман фонды биләмәһендә икенсе-өсөнсө класлы янғын хәүефе фаразлана. 26 июнгә ут...

Тотош уҡырға 32

Республикала ямғырлы һауа торошо фаразлана