Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Һиҙҙермәй генә килеп етеүе бар…
Көҙҙөң “бүләге” хаҡында онотмайыҡ

Сентябрь ҡояшы йылыһын йәлләмәһә лә, иртәнге һалҡын яйлап ҡына көҙҙөң хакимлыҡ итеүенә ишаралай. Ә беҙ беләбеҙ: һыуыҡ төшөү менән бала-саға йүтәлләй, танау тартып, мышҡылдай башлай, өлкәндәр ҙә был осорҙа киң тарала барған киҫкен респиратор вируслы сирҙәргә тиҙ бирешә. Бер беҙҙә генә түгел, бөтә планетала хәл шундай. Башҡортостан Һаулыҡ һаҡлау министрлығының матбуғат хеҙмәте биргән материалдарға, табиптарҙың кәңәшенә таянып, уҡыусыларыбыҙҙы киҙеү (грипп) сиренән нисек һаҡланыу саралары менән таныштырмаҡсыбыҙ.

Һаулыҡ һаҡлау министрлығының матбуғат хеҙмәте бүлеге мөдире Айгөл Абдуллина әйтеүенсә, тап ошо осорҙа сирҙе иҫкәртеү сараларын күрә башлау хәйерле. “Беҙ ошо йүнәлештә эш башланыҡ та инде, халыҡ араһында сирҙе иҫкәртеүҙә иң тәьҫирле сара булған вакцинациялауҙың ыңғай яҡтарын аңлатабыҙ, өҙлөгөүҙәргә юл ҡуймау өсөн уны ҡасан, ҡайҙа яһатыу тураһында белешмә бирәбеҙ”, – тине бүлек мөдире.

Киҙеүҙән нисек һаҡланырға?

Киҙеү ҙә, респиратор сирҙәр ҙә бер үк төрлө башлана: температура юғары күтәрелә, хәлһеҙлек, тымау тейеүе йәнгә тейә, йүтәл йонсота. Әммә киҙеү йоғошло вируслы сирҙәрҙән ауыр үтеүе, өҙлөгөү­ҙәргә – бронхит, үпкә шеше, отит, синусит сирҙәренә юлыҡтырыу ихтималлығы менән айырыла.

Киҙеү айырыуса оло йәштәгеләр өсөн хәүефле, сөнки өлкәнәйеү менән иммунитет ҡаҡшай, хроник сирҙәрҙең етди өҙлөгөүҙәргә дусар итеү ҡурҡынысы бар. Йыл һайын киҙеү менән һәр өсөнсө-бишенсе бала сирләй, ә өлкәндәрҙең һәр бишенсе-унынсыһы. Бәләкәй балалар өсөн киҙеүҙең бөтә вирустары ла яңы, шуға күрә улар айырыуса ҡаты ауырый, оҙайлы дауалау талап ителә. Эпидемия осоронда иң йыш сиргә бирешкәндәр – балалар һәм йәштәр. Айырыуса хәүефле төркөмгә яңы тыуған сабыйҙар, ике йәшкә тиклемге балалар, ауырлы ҡатындар, тын алыу органдары патологиялары, йөрәк-ҡан тамырҙары, матдәләр алмашыныуы боҙолоуы, бауыр, ҡан сирҙәре менән яфаланыусылар һәм 65 йәштән өлкәнерәктәр инә. Әйтеүебеҙсә, киҙеүҙең хәүефлелеге сирҙең ауыр үтеүе менән генә түгел, ә ҡаты өҙлөгөүҙәргә (үпкә ше­ше, мейе ҡабығының шешеүе) юлыҡтырыу ихтималлығы менән билдәләнә.

Иң тәьҫирле сара –
вакцинация

Табиптарҙың әйтеүенсә, киҙеүҙе иҫкәр­теүҙә иң тәьҫирле сара – вакцинация. Ул йыл да халыҡҡа, сир башла­ныр­ҙан ике-өс айға алда иҫкәртеү привив­ка­ла­рының милли календарына ярашлы федераль бюджет иҫәбенә үткәрелә. Эш биреүсе иҫәбенә лә, граждандың үҙ аҡса­һына ла прививканы яһатырға мөмкин.

Милли календарға ярашлы, бына кемдәргә мотлаҡ вакцинация үткәрелергә тейеш: алты айлыҡ сабыйҙан башлап XI класта уҡыусыларға тиклем; профессиональ һөнәр һәм юғары белем биреү учреждениеларында уҡыусылар; медицина һәм мәғариф, транспорт, коммуналь хужалыҡ өлкәләре хеҙмәткәрҙәре; ауырлы ҡатындар; 60 йәштән өлкәндәр; хәрби хеҙмәткә саҡырылырға тейешле йәштәр; хроник сирлеләр.

Вакцинация сирен һәм өҙлөгөүҙәр хәүефен бер нисә тапҡырға кәметергә һәләтле, киҙеүгә ҡаршы прививкалар хәүефһеҙ һәм бик тәьҫирле. Уларҙың бөтәһе лә Рәсәйҙә теркәлеү үткән һәм ҡулланыуға рөхсәт ителгән.
Ваҡыт етеп килә...

Йыл да киҙеү ноябрь айынан баш күтәрә башлай, ә эпидемияның иң шашҡан, юғары осоро декабрҙән март айына тиклем һуҙылыуы ихтимал. Прививканан һуң иммунитет нығынһын өсөн ике-өс аҙна ваҡыт кәрәк. Шуға күрә иң яҡшыһы – уны сентябрь-октябрь айҙарында яһатыу.

Кемгә мөрәжәғәт итергә?

Прививканы йәшәгән урын буйынса фельдшер-акушерлыҡ пункттарында, поликлиникаларҙа, вакцина-иҫкәртеү үҙәктәрендә, мобиль пункттарҙа яһатырға мөмкин. Өс йәштән ҙурыраҡ балалар, үҫ­мер­ҙәр һәм өлкәндәр, нисә йәштә булыуҙарына ҡарамаҫтан, прививканы бер тапҡыр яһата. Ә алты айлыҡтан өс йәш­кә тиклемге сабыйҙар дүрт аҙна ара­уыҡ менән ике тапҡыр вакцинациялана.

Иҫкәртеүҙең өҫтөнлөктәре

Беренсенән, ышаныслы. Бөтә донъяла берҙән-бер тәьҫирле сара ул – заман вакцинацияһы. Киҙеү вирустары йыл һайын үҙгәреп торғанлыҡтан уны һәр йыл яһатыу талап ителә.
Икенсенән, вакцинация түләүһеҙ һәм хәүефһеҙ. Үҙ белдегең менән дауаланыу­ҙың эҙемтәһе аяныслы тамамланыу ихтималлығын иҫегеҙҙән сығармағыҙ.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы ҡойма ямғыр һәм йәшен хаҡында иҫкәртте
Башҡортостанда республика дауаханаларының баш табиптары менән телекүперҙәр асыла

Башҡортостанда республика дауаханаларының баш табиптары менән телекүперҙәр асыла 03.07.2025 // Йәмғиәт

Ике аҙна һайын медицина округтарының үҙәк дауаханалары һәм республика дауаханалары табиптары тура...

Тотош уҡырға 13

Өфөлә түләүле парковкалар буйынса кол-үҙәккә көнөнә 100-гә яҡын шылтыратыу ҡабул ителә
Республика райондарының береһендә медицина хеҙмәткәрҙәренә ярҙам саралары бойомға ашырыла

Республика райондарының береһендә медицина хеҙмәткәрҙәренә ярҙам саралары бойомға ашырыла 02.07.2025 // Йәмғиәт

Мәләүез районында йәш табиптарға торлаҡты ҡуртымға алыу хаҡы ай һайын 10 мең һум күләмендә...

Тотош уҡырға 14

Радий Хәбиров Башҡортостанда ҡалырға хәл иткән йәш ғалимдарға шәхсән ярҙам итергә вәғәҙәләне

Радий Хәбиров Башҡортостанда ҡалырға хәл иткән йәш ғалимдарға шәхсән ярҙам итергә вәғәҙәләне 02.07.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан бер ҡасан да ошондай күп талантлы, сағыу йәш ғалимдарҙы ҡабул иткәне юҡ ине,...

Тотош уҡырға 28

Республикала ғаилә ҙур суммала лотерея отҡан

Республикала ғаилә ҙур суммала лотерея отҡан 02.07.2025 // Йәмғиәт

Республикала ғаилә ҙур суммала лотерея отҡан...

Тотош уҡырға 18

Мәскәүҙә һабантуй ойошторола

Мәскәүҙә һабантуй ойошторола 02.07.2025 // Йәмғиәт

Мәскәүҙә һабантуй ойошторола...

Тотош уҡырға 19

Шишмә районының берҙән-бер ветераны 100 йәшен билдәләне

Шишмә районының берҙән-бер ветераны 100 йәшен билдәләне 02.07.2025 // Йәмғиәт

Шишмә районында берҙән-бер Бөйөк Ватан һуғышы ветераны Солтан Хәйҙәров 100 йәшлек юбилейын...

Тотош уҡырға 15

Республиканың автомобиль юлдарын үҫтереүгә 120 миллиард һумдан ашыу йүнәлтелә

Республиканың автомобиль юлдарын үҫтереүгә 120 миллиард һумдан ашыу йүнәлтелә 01.07.2025 // Йәмғиәт

Алдағы биш йыллыҡта Башҡортостанда автомобиль юлдарын үҫтереүгә һәм транспорт хеҙмәттәре сифатын...

Тотош уҡырға 20

Өфөлә Көнсығыш сығыу юлы өс төнгә ябыла
Июлдең беренсе декадаһында аномаль һауа торошо көтөлә
2026 йылда яңы йыл каникулдары 12 көн була

2026 йылда яңы йыл каникулдары 12 көн була 01.07.2025 // Йәмғиәт

2026 йылда яңы йыл каникулдары 12 көн була...

Тотош уҡырға 19