Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Белмәһәң – өйрәтербеҙ, теләмәһәң – мәжбүр итербеҙ
300 меңдән 500 мең һумға саҡлы штраф. “Берҙәм Рәсәй” сәйәси фирҡәһенең Дәүләт Думаһындағы депутаттар фракцияһы әҙерләгән закон проекты ҡабул ителә ҡалһа, нацизмды аҡларға һәм тергеҙергә маташыусыларға ҡарата хөкөм тәртибендә ошондай яза ҡулланылыуы ихтимал.

Конституцияға ҡаршы килә
“Утро.ру” интернет-гәзите хәбәр итеүенсә, Думаның именлек һәм коррупцияға ҡаршы тороу комитеты рәйесе Ирина Яровая документҡа шундай аңлатма бирә: “Нацизмды тергеҙергә маташыу торған һайын йәмһеҙерәк күренеш ала бара, һәм был закон уны иҫкәртеү маҡсатында ҡабул ителә”.
Законға фирҡә әһелдәре тәрбиәүи мәғәнә һала. Дәүләт Думаһы рәйесе урынбаҫары Сергей Железняк фекеренсә, “беҙ йәштәрҙә Тыуған илгә һөйөү, патриотик тойғолар тәрбиәләргә бурыслыбыҙ. Бөйөк ата-бабаларыбыҙ быуаттар төпкөлөнән Ватанға мөнәсәбәтен тап шулай белдергән”. Тимәк, урыҫтар әйтмешләй, “не умеешь – научим, не хочешь – заставим!”
Нацизмды аҡларға, унан да ғәйре тергеҙергә маташыу нимәлә сағылыш таба? Депутаттар был турала тәғәйен һүҙ алып бармай, ләкин һуңғы йылдарҙа Санкт-Петербург ҡалаһында милли күрә алмаусанлыҡ ерлегендә Урта Азия һәм Кавказ буйы халыҡтары вәкилдәрен вәхшиҙәрсә үлтереү, ошо уҡ нигеҙҙә Мәскәүҙә ара-тирә күҙәтелгән үлтереш-бәрелештәр закон проектының ни өсөн индерелеүен бер аҙ асыҡлай кеүек.
Документ буйынса йәмәғәтселектә фекер алышыу ойоштороласағы хаҡында әйтелеүгә ҡарамаҫтан, ҡайһы бер граждандар уға ҡарата шәхси мөнәсәбәтен еткерергә өлгөрҙө. Рәсәй Президенты ҡарамағындағы Граждандар йәмғиәтен үҫтереү һәм Кеше хоҡуҡтары буйынса совет ағзаһы Даниил Дондурей “Известия” гәзитенә белдереүенсә, “закон проекты Рәсәй Конституцияһына ҡаршы килә, сөнки ул ваҡиғаларҙы аңлауҙың мөһим нигеҙҙәрен юҡҡа сығара”. Тарихты көсләп аңлатырға тырышыу беҙгә ҙур зыян килтерәсәк, ти Дондурей. Рәсәй дәүләт гуманитар университетының журналистика кафедраһы мөдире, билдәле тележурналист Николай Сванидзе ла “Новые известия” гәзитенә интервьюһында был документты бойондороҡһоҙ матбуғатҡа һөжүм тип атай.
Рәсәй Президенты ҡарамағындағы Кеше хоҡуҡтары буйынса совет ағзаһы, Рәсәй Фәндәр академияһы Социология институтының баш ғилми хеҙмәткәре Светлана Айвазова фекеренсә, “халыҡҡа үҙ үткәне тураһында уйланыуҙы тыйырға ярамай”. Әгәр ҙә уйланыусылар менән мыҫҡыл итергә тырышыусыларҙы айырып ҡарарға теләйҙәр икән, уның сиктәрен билдәләү мөһим, ти ғалимә. Проектты әҙерләү алдынан һис юғында Кеше хоҡуҡтары буйынса советтың тарихи хәтер комиссияһы ағзаларының фекерен белергә ине.
Документтың фашистик Германияны еңеүҙең 70 йыллығы алдынан тәҡдим ителеүе байтаҡ һорау тыуҙыра. Ни өсөн ундай кәйефтәр фашизмды ҡыйратыуҙа хәл иткес роль уйнаған йәмғиәттә күҙәтелә, уның сәбәптәре нимәлә, был йәмһеҙ күренешкә сик ҡуйыу өсөн йәмәғәтселек һәм дәүләт органдары яғынан ниндәй саралар күрелеүе мотлаҡ? Ошо һорауҙарға объектив һәм тулы яуап тапмай тороп, проектты ҡабул итеү урынлы булырмы?
“Утро.ру” хәбәр итеүенсә, был документ, биш йыл элек үк әҙер булыуға ҡарамаҫтан, тикшереүгә сығарыу туҡтатылған. Уны ҡапыл “иҫкә төшөрөү” өсөн күптән түгел Санкт-Петербург ҡалаһындағы “Дождь” телеканалының үҙ тамашасыларына ҡаланы һәм халҡын һаҡлап ҡалыу өсөн бирелергә (дошманға – М.Х.) кәрәк булманымы икән, тигән һорауы сәбәпсе була. Был һорауҙа нацизмды аҡларға маташыуҙы күреп, ығы-зығы ҡуба. “Известия”ның хәбәренә ҡарағанда, Ленинград блокадаһы шаһиттары телеканалдан әхлаҡи зыянды ҡаплатыу рәүешендә мәхкәмә аша 50 миллион һум талап итәсәген белдерҙе.
Әлбиттә, йыраҡ Ленинград ваҡиғалары буйынса унда көн итеүселәр үҙҙәре уртаҡ фекергә килер, әммә фашизмдың тап ошо ҡалала яңы кәүҙәләнеш табыуы кисекмәҫтән һәм етди өйрәнеүгә мохтаж. Ләкин Дәүләт Думаһы иғтибарына сығарылған документ ошондай күренештәрҙең сәбәбен бөтөрөүҙе түгел, ә эҙемтәгә ҡаршы көрәшеүҙе маҡсат итеп ҡуя. Быны исеме үрҙә телгә алынған Светлана Айвазова ла билдәләй: “Рәсәй закондары былай ҙа тыйыу санкциялары менән тулған”. Халыҡ вәкилдәренең ошо ябай ғына күренешкә иғтибары етмәүе уларҙың мәнфәғәт даирәһе йәмғиәттеке менән тап килмәүен, ә фекерләү һәләтенең тарлығын аңлатмаймы икән?

Депутатҡа күҫәк килешмәй
Бөйөк Ватан һуғышына – ете, ә Рәсәй йәмәғәтселегенең яңы ҡоролошҡа аяҡ баҫыуына ике тиҫтә йыл үтеүгә ҡарамаҫтан, Бөйөк Британия журналисының Владивосток ҡалаһынан йыраҡ түгел Русский утрауында үткәрелгән Азия-Тымыҡ океан саммиты айҡанлы яҙған түбәндәге юлдары иҫкә төшә. Кеше егерме йәшкә еткәс, артабан нисек тормош ҡороу тураһында етди уйлана, ти журналист, ләкин яңы ҡоролошҡа аяҡ баҫыуына егерме йыл үтеүгә ҡарамаҫтан, Рәсәй йәмәғәтселеге үҙен һаман да бала хәлендә тота. Фекер беҙҙең ерлектә яралмаһа ла, уны дәлилләп байтаҡ миҫал килтерергә мөмкин. “Дождь” телеканалы тирәләй ҡупҡан ығы-зығы ла ошо турала һөйләй. Билдәле тележурналист Леонид Парфеновтың Совет власы йылдарында халыҡҡа ҡаршы ҡылынған енәйәттәр ҙә үрҙә телгә алынған закон проекты күҙлегенән баһаланырға хаҡлы тигән тәҡдиме тураһында һүҙ йөрөтөп тормайым. Бындай ҡараш та, уны белдереүсе киң танылған граждан ауыҙынан сыҡҡас, йәшәргә хаҡлылыр.
Үҙҙәренә юғары эш хаҡы, шундай уҡ пенсия тәғәйенләүгә өлгәшкән, күптәрҙең төшөнә лә кермәгән эш шарттары булдырған депутаттар ни өсөндөр ошолар хаҡында уйланмай кеүек. Ә бит күҫәк күтәреү өсөн аҡыл кәрәкмәй, ә бына сәбәп менән эҙемтәне айыра белеү унһыҙ мөмкин түгел. Халыҡ вәкиле булыу үҙеңде һайлап ҡуйған граждандар алдында түрәлек күрһәтеүҙе түгел, ә граждандар мәнфәғәтендә хеҙмәт итеүҙе аңлата.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Китте... Икмәк, ит етештереүҙе хәстәрләп китте

Китте... Икмәк, ит етештереүҙе хәстәрләп китте 29.03.2019 // Сәйәсәт

Бөгөн Көйөргәҙе район Советы депутаттары хакимиәт башлығы Әхәт Ҡотләхмәтовтың отставкаһын ҡабул...

Тотош уҡырға 1 272

Медведевтан ярҙам көтәбеҙ

Медведевтан ярҙам көтәбеҙ 29.03.2019 // Сәйәсәт

Башҡортостан парламенты депутаттары социаль туҡланыу, айырыуса мәктәптәрҙә, балалар баҡсаларында...

Тотош уҡырға 1 236

Дәүләт-хоҡуҡ идаралығын кем етәкләй?

Дәүләт-хоҡуҡ идаралығын кем етәкләй? 28.03.2019 // Сәйәсәт

Башҡортостан Республикаһы Башлығының Дәүләт-хоҡуҡ идаралығы начальнигы итеп Азат Ғәлин...

Тотош уҡырға 1 303

Идаралыҡта – яңы етәксе

Идаралыҡта – яңы етәксе 28.03.2019 // Сәйәсәт

Искәндәр Әхмәтвәлиев Башҡортостан Башлығының Муниципаль берәмектәр менән эш итеү идаралығы...

Тотош уҡырға 1 322

Яңы вәкил тәғәйенләнде

Яңы вәкил тәғәйенләнде 28.03.2019 // Сәйәсәт

Башҡортостан Республикаһы Башлығының Дәүләт Йыйылышы – Ҡоролтайҙағы тулы хоҡуҡлы вәкиле итеп...

Тотош уҡырға 1 230

Хәйҙәр Вәлиев китте

Хәйҙәр Вәлиев китте 28.03.2019 // Сәйәсәт

Бөгөн Башҡортостандың Үҙәк һайлау комиссияһы рәйесе Хәйҙәр Вәлиев ваҡытынан алда вазифаһын бушатты....

Тотош уҡырға 1 310

Килешеү төҙөлдө

Килешеү төҙөлдө 28.03.2019 // Сәйәсәт

Бешкәктә Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте менән Ҡырғыҙ Республикаһы Хөкүмәте араһында...

Тотош уҡырға 1 220

Хәбиров, Байғусҡаров, Беляев... тағы кемдәр?

Хәбиров, Байғусҡаров, Беляев... тағы кемдәр? 27.03.2019 // Сәйәсәт

Бөгөн Башҡортостанда “Берҙәм Рәсәй” партияһынан республика Башлығы вазифаһына кандидатуралар тәҡдим...

Тотош уҡырға 1 238

Йөҙ меңенсе кем?

Йөҙ меңенсе кем? 27.03.2019 // Сәйәсәт

Учалы ҡалаһы “Таусы” хоккей клубының спорт директоры Айрат Нурғәлиевкә “Берҙәм Рәсәй”ҙең...

Тотош уҡырға 1 300

Киров районы 100 йыллыҡты билдәләне

Киров районы 100 йыллыҡты билдәләне 25.03.2019 // Сәйәсәт

Республикабыҙҙың 100 йыллыҡ юбилейы айҡанлы Башҡортостанда байрам саралары дауам итә....

Тотош уҡырға 1 213

“Берҙәм Рәсәй”ҙәр кандидат тәҡдим итә

“Берҙәм Рәсәй”ҙәр кандидат тәҡдим итә 25.03.2019 // Сәйәсәт

27 мартта “Берҙәм Рәсәй” партияһы Башҡортостан Республикаһы Башлығы вазифаһына кандидатура тәҡдим...

Тотош уҡырға 1 097

Республикабыҙ 278 Советтар Союзы Геройын үҫтергән

Республикабыҙ 278 Советтар Союзы Геройын үҫтергән 23.03.2019 // Сәйәсәт

Байрам уңайынан тантаналы йыйылыштағы сығышында Башҡортостан етәксеһе Радий Хәбиров бер быуатлыҡ...

Тотош уҡырға 1 188