Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Буранғолдоң йөҙөк ҡашы
Буранғолдоң йөҙөк ҡашы Заманында Мәүҙиға Ғаффан ҡыҙы Ғәбитова Буранғол ауылында ғына түгел, ғөмүмән, районда иң сағыу шәхестәрҙең береһе ине. Өлкән һәм урта быуын кешеләре бөгөн дә уны яҡшы хәтерләй. Хәйер, ауылдаштары өсөн ул әле лә иң абруйлы ҡатын-ҡыҙҙың береһе, инде күптән хаҡлы ялда булһа ла, йәмәғәт тормошонан айырылғаны юҡ.
Мәүҙиға апайҙың бала сағы ауыр һуғыш йылдарына тура килә. Атаһы Ғаффан Сабит улы Бөйөк Ватан һуғышына киткәндә, әсәһе алты бала менән тороп ҡала. Дөрөҫөрәге, иң бәләкәстәре Раил ҡорһаҡта ҡалып, атаһы киткәс кенә донъяға килә. Әсәһе Хәсипъямал Мөхәмәтдин ҡыҙының яҙмышы – һуғыш һәм унан һуңғы йылдарҙың әсе, аяуһыҙ ауырлығын үҙ иңендә татыған меңдәрсә тол ҡатындарҙың көнитмеше сағылышы ул. Көндөҙ ураҡта йә бесәндә бил бөкһә, төнгөлөккә фермаға ҡарауылға йә ырҙын табағына эшкә китә. Ә өйҙә бер телем икмәккә тилмергән береһенән-береһе ваҡ балалар: биш малай һәм бер ҡыҙ – Мәүҙиға.
– Яңғыҙ һыйырыбыҙҙың айыртҡан һөтө генә эләгә ине беҙгә, майын дәүләткә тапшырабыҙ, – тип хәтерләгәне иҫемдә Мәүҙиға апайҙың. – Бер ваҡыт әсәйем ялан яғына башаҡҡа сығып китте. Мин бик бәләкәй инем, шулай ҙа иҫтә ҡалған. Үҙе менән өлкән ағайым Мохтарҙы ла алды. Ҡустым — имсәк сабыйҙы ла ҡалдырманы. Кире ҡайтып киләләр икән. Әсәйҙең ҡулында – ҡустым, арҡаһында – башаҡ тултырылған тоҡ. Үҙәгенә үткәндер инде, әллә ирененән ана һөтө лә кипмәгән ағайымды һынар өсөн әйткәндерме, хәлдәрем бөттө, был баланы ҡумырыҡҡа тығайым да китәйем, тигән әсәй. Шунда Мохтар ағайым: “Ҡуй, әсәй, улайтма, ҡустымды үҙем күтәреп алып ҡайтам”, – тип инәлгән.
…Һуғыш тамамлана. Тормош ҡына арыуланмай. Иҫән ҡалғандар берәм-һәрәм ҡайта башлай. Әхирәттәренең атайҙарына һыйынып иркәләнеүен күреп йөрөгән Мәүҙиға әсәһенә:
– Бер генә тапҡыр “атай” тип әйтеп ҡарағым килә, – тип иламһырай.
Иренең хәбәрһеҙ юғалыуы хаҡында “ҡара ҡағыҙ” алған Хәсипъямал инәй йыш ҡына: “Ауан, алдан барып ингәндер инде ут эсенә, башҡалар һымаҡ хәйләне белмәй торғайны бит ул”, – тип һуҡраныр булған.
Ул йылдарҙы хәтерләүе бөгөн дә еңел түгел Мәүҙиға апайға. Атаһы яуға киткәндә ни бары ике генә йәш булғас, яҡын кешеһен ул бер нисек тә күҙ алдына килтерә алмай. “Исмаһам, берәй фотоһы ла ҡалмаған бит”, – тип үкенә ил инәһе.
Белемгә ынтылышы көслө була Мәүҙиға Ғаффан ҡыҙының. Ауылда ете йыллыҡ мәктәпте тамамлағас, Асҡар урта мәктәбенә уҡырға бара. Әсәһе көлгә күмеп бер икмәк бешереп бирә, уны теүәл бер аҙнаға еткерергә кәрәк. Интернат һыуыҡ, утынды балалар үҙҙәре тумырып яра, үҙҙәре яға.
– Һигеҙенсе класҡа барғас, әсәйем баҙарҙан кирза итек, көпө алып бирҙе. Ҡыш әлеге итегемдең башы айырылды. Ҡайта һалып китеп булмай. Итегемдең ҡап-ҡоп булып йөрөгәнен хәтерләһәм, үҙәктәрем өҙөлә: дуҫыма түгел, дошманыма ла күрһәтмәһен инде ундай хәлдәрҙе. — Мәүҙиға апайҙың тауышы ҡалтырап китә.
Ас-яланғас йөрөп булһа ла урта мәктәпте тамамлай ҡыҙыҡай. Артабан да уҡыр ине – мөмкинлек юҡ. Ауылдашы Миҙәхәт менән тормош ҡороп ебәрәләр. Бер-бер артлы балалары донъяға килә.
– Эш күңелемә яҡын, халыҡ араһындамын, артабан уҡырға кәрәклеген аңланым. Өфө китапханасылар техникумына барып индем, ситтән тороп уҡып, уңышлы тамамланым. Терәгем дә, ярҙамсым да Миҙәхәт булды. Механизатор булып эшләне, бик тырыш, эшһөйәр ине. Ҡырҡ биш йыл татыу ғүмер кисерҙек, биш бала тәрбиәләп үҫтерҙек. – Тормош юлдашын юғалтыуына байтаҡ йылдар үтһә лә, Мәүҙиға Ғаффан ҡыҙының уй-хәсрәте бүҫкәрмәй. Өҫтәүенә бала ҡайғылары кисерергә лә тура килә һуңынан.
…Элек китапхана мәҙәни тормоштоң үҙәге ине. Китапханасы пропагандист, агитатор, лектор, халыҡ суды заседателе һәм башҡа эштәрҙе алып бара. Төп вазифаһында ҡайнап йөрөп эшләй (ә ул ваҡытта китап уҡыусылар күп булды, китапханалар һис буш торманы), ҡатын-ҡыҙҙар советы рәйесе булараҡ, ауылда тәрбиә эше лә күберәк уның елкәһенә йөкмәтелә. Һәр төрлө саралар ойоштороу, район, республика кимәлендә семинарҙар үткәреү, ауыл, район Советтарына депутат итеп һайланғас, һайлаусыларҙың наказдарын үтәү, сессияларҙа, партия конференцияларында ҡатнашыу – былар Мәүҙиға Ғәбитова башҡарған эштәрҙең бер өлөшө генә. Эргәңдә һине аңлап торған кешең булмаһа, үҙенең ауыр хеҙмәтенән тыш, һинең ғаилә хәстәрлектәрен дә бүлешмәһә, моғайын, ул тиклем тынғыһыҙ эшмәкәрлекте алып барып та булмайҙыр.
Китапханала егерме йылдан ашыу эшләгән Мәүҙиға Ғаффан ҡыҙын 1983 йылда ауыл Советы секретары, йәнә ике йылдан ауыл Советы рәйесе итеп ҡуялар. Бөтә күрһәткестәр буйынса ла алда барған ауыл Советы етәксеһен, әүҙем йәмәғәтсене – СССР-ҙың һуңғы саҡырылыш Юғары Советы депутаты итеп һайлайҙар. Бында ла Мәүҙиға Ғаффан ҡыҙы Ғәбитоваға яуаплы бурыс йөкмәтелә: ул Юғары Советтың ҡатын-ҡыҙҙар комитетына һайлана.
– Валентина Матвиенко етәкселегендә күп файҙалы эштәр атҡарҙыҡ, – тип хәтерләй Мәүҙиға Ғаффан ҡыҙы. – Депутат булараҡ, совхозға, районға, республикаға эшлекле ярҙам күрһәттек.
Ул йылдарҙа ауылдар гөрләп торҙо. Колхоз-совхоздарҙың әле тарҡалмаған сағы, бар халыҡ эш өҫтөндә. Кешеләр дәртле ине: кистәрен клуб буш торманы, Мәүҙиға апай Ғәбитова кеүек йәмәғәтселәр тейешле тәрбиә эшен дә алып барҙы, халыҡтың ялын да ойоштора белде. Ҡаҙ өмәләре, ҡарға бутҡаһы, айныҡ туйҙар, ҡәйнәләр һәм килендәр кисәһе, өлгөлө ғаиләләрҙе, алдынғы эшсәндәрҙе хөрмәтләү саралары, ауылдаштар осрашыуы, шәжәрә байрамы – һанап бөтөрлөк түгел. Буранғолда йәмәғәт эштәре буйынса ике тапҡыр республика семинары, йәнә лә күсмә район сессияһы үткәрелде. Бәләкәй генә Һәйетҡол ауылында районда ғына түгел, республикала беренселәрҙән булып “Һаумыһығыҙ, ауылдаштар!” байрамы гөрләп уҙҙы.
– Бер ваҡыт ҡаҙ өмәһенә Мәскәүҙән бөтәбеҙгә лә билдәле В. Песков килеп төштө. Байрамда ихлас ҡатнашып, һуңынан ул “Комсомольская правда” гәзитендә ҙур мәҡәлә менән сығыш яһаны, – ти Мәүҙиға Ғаффан ҡыҙы. – Башҡорттоң ҡунаҡсыллығын күреп, һәр төрлө ризығынан ауыҙ итеп, ҡыуанып ҡайтып киткәйне…
Башҡортостандың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре Мәүҙиға Ғаффан ҡыҙы Ғәбитованың хөрмәт һәм маҡтау ҡағыҙҙары үҙе бер һандыҡ. Улар араһында Тыныслыҡты һаҡлау совет комитетының, БАССР Юғары Советы президиумының, партияның өлкә комитеты грамоталары, Совет ҡатын-ҡыҙҙары союзы дипломы, “Һөнәре буйынса иң яҡшыһы” дипломы, “Социалистик ярышта еңеүсе” билдәләре лә бар.
– Илебеҙҙең бик күп сәйәси эшмәкәрҙәрен, етәкселәрен, космонавт һәм артистарын танып-күреп беләм. Юғары Советта депутат булған йылдарым көсөргәнешле эшмәкәрлеге менән генә түгел, ҡыҙыҡлы, яҡты хәтирәләре менән дә хәтерҙә ҡалған, – ти Мәүҙиға апай. – Тағы өҫтәп шуны әйтер инем: иҫ киткес эшлекле, намыҫлы кешеләр йәшәй Буранғолда. Ауылдаштарыма барыһы өсөн дә оло рәхмәтемде белдерәм. Уларҙың ярҙамынан тыш шул хәтле эште башҡара алмаҫ инем…
Ил инәһенә ҡыуаныслы ғүмер, сәләмәтлек насип итһен.

Әбйәлил районы.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 009

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 370

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 3 916

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 3 811

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 175

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 3 390

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 2 932

Йоҡларға ҡурҡам...

Йоҡларға ҡурҡам... 30.03.2019 // Йәмғиәт

Баҡыйлыҡҡа күскәненә тиҫтә йылға яҡын ваҡыт уҙһа ла, әсәйем һуңғы арала төшөмә йыш инә башланы....

Тотош уҡырға 3 504

Йәкшәмбелә ғаилә менән ҡайҙа барырға була?

Йәкшәмбелә ғаилә менән ҡайҙа барырға була? 29.03.2019 // Йәмғиәт

Ҡул эштәре менән булыу, аш-һыу бешереү, бейеү, һүрәт төшөрөү, спорт уйындары... Ә һеҙҙең ғаиләнең...

Тотош уҡырға 1 893

"Мин Хәйбулланан!" тип ғорурланыр йәштәр ҙә

"Мин Хәйбулланан!" тип ғорурланыр йәштәр ҙә 29.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостандың 100 йыллығына арналған саралар дауам итә. Бөгөн, мәҫәлән, Хәйбулла районы үҙәге...

Тотош уҡырға 1 912

Сарыҡ нисек тегелә?

Сарыҡ нисек тегелә? 29.03.2019 // Йәмғиәт

Учалы тарих һәм тыуған яҡты өйрәнеү музейында башҡорттоң традицион аяҡ кейеме – сарыҡ тегеү буйынса...

Тотош уҡырға 2 072

15 апрелдә башлана

15 апрелдә башлана 29.03.2019 // Йәмғиәт

Учалы районы хакимиәтендә подъездарҙы төҙөкләндереү буйынса республика программаһының тормошҡа...

Тотош уҡырға 1 840