Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Уңған да, сәмле лә улар
Уңған да,  сәмле лә улар Ауыл ҡатын-ҡыҙы менән ҡаланыҡы араһында айырма бармы? Бар, тиер кемдер. Башҡа берәү, юҡ, икеһе лә эшләй, ирен, балаһын ҡарай, бөтмәҫ-төкәнмәҫ йорт мәшәҡәттәре менән була, тип яуаплар. Дөрөҫөн белер өсөн үҙеңә икеһенең дә урынында булып ҡарарға кәрәктер. Шулай ҙа ауыл ҡатын-ҡыҙының тормошо тынғыһыҙыраҡ – быны берәү ҙә инҡар итә алмай. Шуға ла уға иртә таңдан ҡара кискәсә өлгөр, тырыш, дәртле-сәмле булырға тура килә. Бөгөнгө мәҡәләм геройҙары ла тап шундайҙарҙан.
Бер бәшмәк,
ике бәшмәк...


Ошо тәбиғәт бүләген күрше Магнитогорск ҡалаһында аҡсаға әйлән­дереп, һуғымлыҡ йылҡы һатып ал­ған минең геройым. Әбделғәзе ауылында йәшәгән Әлнисә Әми­неваны ауылдаштары юҡҡа ғына “бәшмәксе инәй” тип йөрөтмәй. Йылына 50 мең һумдан ашыу аҡса эшләй егәрле ҡатын.
– Йәй етеүен түҙемһеҙлек менән көтөп алам, – тип һүҙ башланы Әлнисә инәй. – Бизнесымды турғай еләген һатыуҙан башлап, бәшмәк менән тамамлап ҡуям. Бәләкәйҙән әсәйем менән урманға йөрөнөк, ул ваҡытта был ризыҡты бик һирәктәр генә таный, эшкәртә ине. Әсәйемде иһә Мәғниттән килгән белештәре өйрәткән.
Әлнисә инәй әйтеүенсә, бәшмәк йыйыуға ул ҡыштан уҡ әҙерләнә. Оҙон кистәрҙә урманға йөрөр өсөн биштәр тегә, бәшмәк йыйыу, әҙерләү тураһында журнал-китаптар уҡый. Бәшмәк миҙгеле асылғас та, инәйебеҙҙең кәрзине, биштәре бер генә көн тулмаһа ла, күңеле булмай.
– Күптәр гөрөздә генә йыя, ә мин төрлөһөн. Улар ҙа ҡыҙыҡ: тәүҙә бер төрлөһө өлгөрә, артабан икенсеһе. Һәр береһен бала кеүек бәпләп, ҡәҙерләп кенә ҡырҡып алам. Бәшмәк йыйыу ҡомарлы уйын кеүек, берәүҙе тапһаң, икенсеһен эҙләге килеп тора. Артабан шулай тирә-йүнде ҡыҙыраһың, егәрлелек кенә кәрәк.
Уңған да,  сәмле лә уларЫсынлап та, “урман ите”н йыйыу еңелдән түгел. Уның күпме сабырлыҡ һәм көс талап итеүен бәшмәкселәр генә белә. Етеҙлек, таһыллыҡ, оҫталыҡ та талап итә был шөғөл. Етмәһә, көндәлек табышыңды ҡалаға алып барып һатырға кәрәк, шунһыҙ ул тиҙ ҡортлап бара, йәме юғала.
– Халыҡ гөрөздәне үҙ итә, ул бик тиҙ һатылып бөтә, – ти Әлнисә Әминева.
Оҫҡонло ҡыр урманында, Хисам утарында, Өкө ояһы эргәһенән йыйылған бәшмәктәрҙе һатып, уңған хужабикә былтыр йылҡы малы алһа, быйыл көнкүреш техникаһына өҫтөнлөк биргән. Тормош иптәше Ватан олатай ҙа – Әлнисә инәйҙең оло ярҙамсыһы, хәҙер ул да ҡатыны кеүек “бәшмәк” сирен эләктергән.
Көҙгө урманда бәшмәк йыйыу тамамланһа ла, күңелен төңөлдөрөү өсөн, тәүге ҡар яуғас, бәшмәксе инәй урманды йәнә ҡыҙырып сыға: уңыш булмаһа ла, ризыҡ биргән, туйындырған ергә рәхмәтен уҡый, тағы килергә яҙһын, тип теләк юрай.

Тәмле лә,
тиҙ иҫкермәй ҙә


Хәҙер ауыл ерендә йәшәгән­дәрҙең барыһы ла икмәк бешерә, тип әйтеп булмай. Бигерәк тә ҡома­лаҡлыһын! Ҡаҙмаш ауылынан Зифа Билалова килен булып төшкәндән бирле – 31 йылдан ашыу – икмәк ҡамырын ҡомалаҡ әсеткеһе менән яһай.
– Бала саҡтан әсәйемдең ҡома­лаҡ­лы әпәйен ашап үҫкәнгәме, бындай әсеткенән бешерелгән икмәкте үҙ итә алманым. Студент йылдарында өй икмәген алып барһам, аҙна-ун көнгә етер ине, артабан әсәйем тағы ебәрә. Килен булып төшкән йорттан да уңдым, ҡәйнәм дә ҡомалаҡтан икмәк һала булып сыҡты. Шуға күрә ҡомалаҡ йыйыу, баш ҡайнатыу, сүпрә менән икмәк һалыу минең өсөн көндәлек мәшәҡәткә әйләнде, яратҡан шөғөлөм дә.
Бөгөн күптәр ҡомалаҡтан баш ҡайнатыуҙы ауыр бер эш кеүек күрә. Шуға ла Зифа Алламорат ҡыҙынан сүпрә (әсетке эшләү) әҙерләү сере хаҡында белештек.
– Көҙөн урманда ҡомалаҡ йыябыҙ, мин уның сәскәләрен генә алам. Киптерәм. Кәстрүлдә һыу ҡайнатып, өс ус самаһы ҡомалаҡ төшөрәм дә талғын утта биш минуттай тотам. Табаҡҡа он һалып, өҫтөнә ҡомалаҡ ҡайнаған һыуҙы иләк аша ҡоям. Яҡшылап болғатам, әҙер масса бер аҙ һыуынып, йылымыс булһа, баш һалабыҙ. Сүпрәне әсе­тер өсөн сепрәккә урап, йылы урын­ға ултыртабыҙ. Бер тәүлек тирәһе торорға тейеш ул. Килеп сыҡҡан сүпрәне (әсетке) һыуыт­ҡыста һаҡлайым, кәрәк ваҡытта ҡулланам, – ти икмәк бешереү оҫтаһы.
Әйткәндәй, ҡомалаҡтан беше­релгән икмәк шифалы ла, тәмле лә, тиҙ иҫкермәй ҙә. Ул шулай уҡ үҙәкте көйҙөрмәй, ашҡаҙан сире менән яфаланғандарға килешә.







Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 009

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 370

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 3 916

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 3 812

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 175

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 3 390

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 2 933

Йоҡларға ҡурҡам...

Йоҡларға ҡурҡам... 30.03.2019 // Йәмғиәт

Баҡыйлыҡҡа күскәненә тиҫтә йылға яҡын ваҡыт уҙһа ла, әсәйем һуңғы арала төшөмә йыш инә башланы....

Тотош уҡырға 3 504

Йәкшәмбелә ғаилә менән ҡайҙа барырға була?

Йәкшәмбелә ғаилә менән ҡайҙа барырға була? 29.03.2019 // Йәмғиәт

Ҡул эштәре менән булыу, аш-һыу бешереү, бейеү, һүрәт төшөрөү, спорт уйындары... Ә һеҙҙең ғаиләнең...

Тотош уҡырға 1 893

"Мин Хәйбулланан!" тип ғорурланыр йәштәр ҙә

"Мин Хәйбулланан!" тип ғорурланыр йәштәр ҙә 29.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостандың 100 йыллығына арналған саралар дауам итә. Бөгөн, мәҫәлән, Хәйбулла районы үҙәге...

Тотош уҡырға 1 912

Сарыҡ нисек тегелә?

Сарыҡ нисек тегелә? 29.03.2019 // Йәмғиәт

Учалы тарих һәм тыуған яҡты өйрәнеү музейында башҡорттоң традицион аяҡ кейеме – сарыҡ тегеү буйынса...

Тотош уҡырға 2 072

15 апрелдә башлана

15 апрелдә башлана 29.03.2019 // Йәмғиәт

Учалы районы хакимиәтендә подъездарҙы төҙөкләндереү буйынса республика программаһының тормошҡа...

Тотош уҡырға 1 840