Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
Дауаханаға папка тотоп йөрөргә генә ҡалды

Хаҡлы ялға бынан бер нисә йыл элек кенә сыҡтым. Шул саҡ мин аңламаған яңылыҡтар күбәйеп киткәндәй булды. Ҡайһы берҙәре зиһенгә барып етмәй. Һүҙем — шәхси документтар тураһында.

Совет паспортын Рәсәйҙекенә алмаштырғас, исем-шәрифте уҡыу өсөн уны 90 градусҡа бороп ҡарарға кәрәклегенә өйрәнеп бөттөм инде. Был төп документтың тышлығындағы һәм тәүге битендәге яҙыуҙары ғүмер буйы беҙ уҡып өйрәнгәнсә урынлашҡан, ә икенсе битендәге (беҙҙең республика паспорттарында тағы ла бер бит) кем тарафынан һәм ҡасан бирелгәне, хужаһының фотоһы, исем-шәрифе һәм башҡа мәғлүмәттәр тупланған беренсе-дүртенсе биттәр, аҙаҡтараҡ “Балалар” тип аталған 16-сы һәм 17-се биттәр “ауҙарылып” яҙылған. Ә телгә алынмағандары әүәлгесә.
Элек паспортты ҡулдан тултыралар ине, хәҙер быны машинка эшләй, шуға уның биттәре төрлөсә урынлашҡан, тип аңлатҡайнылар документты алғанда паспорт-виза хеҙмәтендә. Әммә мине аптыратҡаны шул: иҫ китерлек техника заманында шул бәләкәй генә паспорттың бер нисә битен “кешесә” яҙып тултырырлыҡ машинка эшләп булмаймы икән? Аңламайым...
Донъялар үҙгәргәс, халыҡҡа яңы документтар бирә башланылар. Шуларҙың береһе – мотлаҡ медицина страховкаһы полисы. Тәүҙәрәк уның урыҫ һәм башҡорт телдәрендә яҙылғанын тараттылар, бер нисә биттән торһа ла, ыҡсым ғына ине, паспорт эсенә һалаһың да – эш тә бөттө. Бына полистарҙы тағы ла алмаштырҙылар. Яңыһы юғары сифатлы ҡағыҙҙа, оло бер бит итеп эшләнде. Поликлиника регистратураларында “бөкләмәгеҙ” тип киҫәтеп торалар. Медицина учреждениеһы өсөн шул полистың номерынан (уныһы егерме һандан тора!) һәм уны биреүсеһенән башҡаһы әллә ни кәрәк тә түгел. Исем-шәрифеңде, ҡайҙа йәшәүеңде башлыса паспорттан ҡарайҙар. Шулай булғас, медицина страховкаһы полисының бер нисә юллыҡ мәғлүмәте өсөн һыу буйындай яҡшы сифатлы ҡағыҙ тотоноу кәрәк булдымы икән? Аңламайым...
Улдарымдың береһе Мәскәүҙә уҡып, шунда эшләп йөрөй. Һуңғы ҡайтҡанында ул үҙенең полисы менән “маҡтанып” алды. Беҙ күптән күнеккән банк картаһы ҙурлығында ғына, хужаһының фотоһүрәте лә бар. Теләһәк, булдырабыҙ бит.
Улым әйтеүенсә, был электрон полисты һәр медицина учреждениеһы ҡабул итмәй, сөнки карточкалағы мәғлүмәтте "уҡырға" махсус аппарат кәрәк икән. Полиста фото, исем-фамилия бар, егерме һандан торған номеры айырым күрһәтелгән. Тағы нимә етмәй табип халҡына – аңламайым...
Хаҡлы ялға, Аллаға шөкөр, "больничный"ҙар менән яфаланмай ғына сыҡтым. Күршем аҙыраҡ ауырып алғайны, шул көндәрҙә "больничный" ҡағыҙын тотоп инеп сыҡты. Яңыса эшләнгән был документ та мине аптыратты. Эшкә яраҡһыҙлыҡ ҡағыҙын гәзит бите саҡлы ҙурайтыу ғына һаулыҡты арттырмай шул. Ни өсөн уға яңы мәғлүмәт өҫтәргә, формаһын үҙгәртергә кәрәк булды икән? Бөкләргә ярамай, йөрөтөүе уңайһыҙ. Һис тә аңларлыҡ түгел.
Әле яңыраҡ оло улым менән киленемдә ҡунаҡта булып ҡайттым. Улар мине йәнә аптыратты. Университет дипломдарынан башлап, никахтары, ейәндәремдең тыуыуы тураһында таныҡлыҡтары – барыһы ла “яңыса”, арттырыбыраҡ әйткәндә, “гәзит бите” ҙурлығында. Беҙҙең заманда ошо документтарҙың формаһы бер ҙурлыҡта булып, пинжәктең эске кеҫәһенә һыя ине. Уларҙы ҙурайтыу кемгә һәм ни өсөн кәрәк булды икән? Кеҫәгә генә түгел, ҡатын-ҡыҙ сумкаһына ла һалып булмай уларҙы.
Дауаханаға медицина полисы менән барыр өсөн ҙур папка тотоп йөрөргә кәрәк. Халыҡҡа уңайһыҙ булһын, мәшәҡәт артһын өсөн махсус шулай эшләнәме был?
Бөйөк илебеҙҙе тарҡатҡан 90-сы йылдар түңкәрелешенән һуң ике тиҫтә йылдан ашыу ваҡыт үтте. Совет осороноң демократтар тарафынан тарих сүплегенә ырғытылған байтаҡ яҡшы эштәре әкренләп булһа ла тормошобоҙға кире ҡайтыуына шаһитбыҙ. Хатта ҡасандыр ситкә "тибелгән" Ҡырым да беҙҙеке булып, яңынан аяҡҡа баҫты. Көн дә тиерлек ҡулланылған документтарҙы кеше өсөн уңайлыраҡ итеп сығарыу тураһында ни өсөн уйлап та ҡарамайҙар? Президенттың эше түгел дә баһа был. ГАИ-ның ЮХХДИ-ға әйләнеүен белгәс, ил башлығының үҙенең дә ныҡ аптырағанын күптәр хәтерләйҙер әле.
Айсар ҮҘӘНБАЕВ, хеҙмәт ветераны.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 008

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 368

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 3 916

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 3 811

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 173

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 3 390

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 2 932

Йоҡларға ҡурҡам...

Йоҡларға ҡурҡам... 30.03.2019 // Йәмғиәт

Баҡыйлыҡҡа күскәненә тиҫтә йылға яҡын ваҡыт уҙһа ла, әсәйем һуңғы арала төшөмә йыш инә башланы....

Тотош уҡырға 3 504

Йәкшәмбелә ғаилә менән ҡайҙа барырға була?

Йәкшәмбелә ғаилә менән ҡайҙа барырға була? 29.03.2019 // Йәмғиәт

Ҡул эштәре менән булыу, аш-һыу бешереү, бейеү, һүрәт төшөрөү, спорт уйындары... Ә һеҙҙең ғаиләнең...

Тотош уҡырға 1 892

"Мин Хәйбулланан!" тип ғорурланыр йәштәр ҙә

"Мин Хәйбулланан!" тип ғорурланыр йәштәр ҙә 29.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостандың 100 йыллығына арналған саралар дауам итә. Бөгөн, мәҫәлән, Хәйбулла районы үҙәге...

Тотош уҡырға 1 912

Сарыҡ нисек тегелә?

Сарыҡ нисек тегелә? 29.03.2019 // Йәмғиәт

Учалы тарих һәм тыуған яҡты өйрәнеү музейында башҡорттоң традицион аяҡ кейеме – сарыҡ тегеү буйынса...

Тотош уҡырға 2 072

15 апрелдә башлана

15 апрелдә башлана 29.03.2019 // Йәмғиәт

Учалы районы хакимиәтендә подъездарҙы төҙөкләндереү буйынса республика программаһының тормошҡа...

Тотош уҡырға 1 840