Беҙ “Пионер”ҙа тәрбиәләндек!29.03.2019
Мин бәләкәй саҡта ул журнал “Пионер” тип атала ине. Беҙ уны шул тиклем яратып, көтөп алып уҡыныҡ. Бына булған бит шундай йылдар: мәктәптең һәр пионеры “Пионер”лы ине. Был, бер яҡтан, илдәге идеология күренеше булһа, икенсе яҡтан, беҙ, ысынлап та, был журналда тәрбиәүи, әҙәби, сәнғәти, илһөйәрлек тойғоһо ҡиммәттәре хаҡында күп мәғлүмәт алып үҫтек.

1990 йылда башҡорт теле буйынса республика олимпиадаһына килгәс, Матбуғат йортонда урынлашҡан “Пионер” журналы редакцияһын да барып күреү теләге менән шунда юлландым. Был мөһабәт бинаны күреп, хайран ҡалдым. Балалығым менән: “Бәхетле кешеләр генә ошондай урында эшләйҙер!” – тип уйланым. Беҙ журналды алдырған йылдарҙа уның баш мөхәррире Юлай ағай Кәримов ине. Был килеүемдә уны күрҙем, беҙҙең менән бик йылы итеп аралашты. Ә хаттар аша ситтән тороп күптән таныш булған Венер ағай Йәнбәков китаптар бүләк итеп оҙатты.

Йылдар үтә торҙо. Башҡорт дәүләт университетының журналистика бүлегенә уҡырға инергә теләгем барлығын белгәс, журналда эшләгән ағайҙар юғары уҡыу йортоноң ректоры исеменә хат яҙҙы, журналда баҫылған һәр мәҡәләмде атап, хуплап Маҡтау ҡағыҙы ла тотторҙо. “Аманат” журналының йәш хәбәрсеһе лә инем! Былар барыһы ла уҡырға ингән саҡта бик ярҙам иткәндер, тип уйлайым, сөнки имтихандарҙан тыш, күҙгә-күҙ ҡарап һөйләшеү ҙә бар ине. Шунда БДУ уҡытыу­сыларының был хатҡа, грамоталарға ҙур әһәмиәт биреүен хәтерләйем.

Был ваҡытта баҫманың баш мөхәррире Камил ағай Яйыҡбаев ине. Журнал редакцияһы Һәҙиә Дәүләтшина урамында урынлашҡайны. Әле булһа мәңгелек йорттарына күскән ағайҙарҙың беҙгә булған иғтибарына, ярҙамына хайран ҡалам. Мин бит уларҙың береһенең дә яҡташы ла, туғаны ла түгел, ә әүҙем яҙышып торған ҡәҙимге ауыл балаларының береһе инем.

Журналистика бүлегендә уҡығандар тәүге йылдан уҡ практиканы матбуғат баҫмаларында, радио, телевидениела үтергә тейеш ине. Мин инде, әлбиттә, “Аманат”ҡа юлландым. Ә ул ваҡытта журнал һәр һанын Башҡортостандың райондарына, башҡорттар күпләп йәшәгән Рәсәй төбәктәренә арнай ине. Мин практика үткән һан Силәбе өлкәһенә тура килде. Силәбенән сыҡҡан күренекле шәхестәр – фән докторы, халҡыбыҙҙың арҙаҡлы улы Дамир Жәүәт улы Вәлиев, мәшһүр йырсы Вәкил Йәләлетдинов менән әңгәмә ҡорорға ҡуштылар. Ҡаушап ҡалдым. Мин кем инде уларға барып һүҙ ҡушырға?!. Венер Йәнбәков әйтмәҫтән алда һәр һүҙемде тойоп тора. “Хәҙер мин уларҙың телефондарын табып бирәм, башта шылтыратып, әңгәмә көнөн һөйләшерһең, аҙаҡ һорауҙар төҙөрбөҙ. Шунан инде барып яҙып алырһың!..” Әйтеүе генә рәхәт... Венер ағай телефондарҙы табып бирҙе, ә бына нисек һөйләшергә анау хәтлем күренекле кешеләр менән? Бында ла ул үҙе ярҙамға килде. Телефондан һөйлә­шергә өйрәтте. Ә бит уның да рәте бар. Тота килеп кешегә әңгәмә кәрәк, тип хәбәр һөйләй башламайһың. “Аманат” журналы коллективы миңә бик ҙур тәжрибә майҙаны булды. Башҡа редакцияларҙа практика үткәндә лә улар менән хеҙмәт­тәшлекте өҙмәнем.

Ә Дамир Жәүәт улы менән әңгәмә бик матур килеп сыҡты, сөнки тәрән мәғәнәле һорауҙарҙы Венер ағай менән бергәләп төҙөнөк. Был ваҡытта Дамир Вәлиев матбуғаттағы сығыштары аша миңә таныш ине инде. Йәмәғәт ойошмаларында ла уны йыш күрәм, ҡыйыу, ярһыу сығыштарын да ишетәм. Тик тап ошо әңгәмә алдынан ул аяғын ҡазалап, өйҙә ултыра ине. Шуға күрә һорауҙарҙа булмаған, әммә әйтергә теләгән фекерҙәрен дә өҫтәп ебәрҙе. Уның менән аралашыу ғүмере ахырынаса дауам итте.

Бөгөн Силәбе ерендә йәшәп ижад иткән, батырлығы менән дан ҡаҙанған йәштәргә ҡараһам, иң тәүҙә ул иҫкә төшә. Хәтәр бит улар Силәбе башҡорттары! Ата-бабалары еренән көс-ҡеүәт алып, ана нисек ғәм халыҡҡа үҙҙәрен таныталар!

Вәкил Йәләлетдинов ағай менән әңгәмә уның ятаҡ бүлмәһендә барҙы. Был минең өсөн ғәжәп тә күренеш кеүек ине: телевизор аша йырҙары йыш яңғырап торған ағайҙың Өфөлә йәшәргә фатиры юҡ икән, тип аптыраным мин. Хәҙер генә ул ауылдарҙан сыҡҡан, Өфөгә һыйынайым, баш ҡалала белем алайым тип килгән һәр башҡорт балаһын ошо юл көткәнен аңлайым, был ваҡиғаларға үҙемсә баһа бирәм.

“Пионер” журналы менән үткән бала сағым, “Аманат” журналында уҙған ижади практика миңә ғүмерлек һабаҡ булды. Журнал һәр заман уҡыусыһы зауығын үҫтерер, күңеле талаптарына яуап бирер темалар тапты, бала йөрәгендә тыуған яҡҡа, телгә һөйөү тәрбиәләне. Илдең киләсәге лә тап ана шул балалар баҫмалары аша төҫмөрләнә. Бөгөн сайттар, социаль селтәрҙәрҙә махсус биттәр асылған йылдарҙа был мөмкинлек тағы ла нығыраҡ артты.

Рәхмәт һиңә, “Аманат”! Һинән алған һабаҡтарға һәр ваҡыт тоғро ҡалырға тырыштым!


Вернуться назад