Апрелдең изге кистәре29.03.2019

Быйылғы апрель мосолман календары буйынса рәжәб һәм шәғбанға тура килә. Ә был айҙар, мәғлүм ки, иң изгеләрҙән һанала, Рамаҙанға әҙерләнеү мәле булып тора. Исламдағы изге кистәрҙе лә үткәрәсәкбеҙ быйылғы апрелдә.

Миғраж кисе. Ул 26 рәжәб, шишәмбе (2 апрель) ҡояш байыу менән башлана.
Ошо изге кистә Аллаһ Тәғәлә пәйғәм­бәребеҙ Мөхәммәт ғәләй­һис-сәләмде үҙенә саҡырып, бик күп хикмәтте, йәннәт менән йәһәннәмде күрһәткән. Мосолмандар өсөн ҡиәмәт көнөнә тиклем бүләк, динебеҙҙең ныҡлы терәге булған биш ваҡыт намаҙ ҙа Миғраж мәлендә фарыз ҡылынған.
Риүәйәттә бәйән ителеүенсә, төндә Пәйғәмбәребеҙгә Ябраил фәрештә килә һәм Ҡотдосҡа сәйәхәт ҡылырға тәҡдим итә. Ҡаланың “Әл-Аҡса” мәсетендә Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм Ибра­һим, Муса, Ғайса пәйғәмбәрҙәр менән осраша, унан Ябраил фәрештә менән күккә күтәрелә.

Беренсе ҡатта уға Әҙәм күк ҡапҡа­ла­рын аса, икенселә – Яхъя һәм Ғайса, өсөнсөлә – Йософ, дүртенселә – Иҙрис, би­шенселә – Һарун, алтынсыла – Муса, етенселә Ибраһим пәй­ғәмбәрҙәр осрай. Күктең бар ҡаттарын үтеп, Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм Аллаһ Тәғәлә менән осраша, һөйләшә. Был юлда Пәйғәм­бәребеҙгә, алда әйтелгәнсә, ожмахты, тамуҡты күрһәтәләр, шулай уҡ Раббы­быҙҙан, мосолмандар биш тапҡыр намаҙ уҡырға тейеш, тигән әмер алына.

Мәккәгә кире ҡайтҡас, сәйәхәттең бик аҙ ваҡытта, бер генә мәлдә үткәне асыҡлана. Пәйғәмбәрҙең юлға сығыр алдынан ҡолатҡан һауытынан һыу ҙа ағып бөтмәгән була.

Миғражға тиклем мосолмандар көн дауамында, ҡояш байығанға тиклем, ураҙа тота. Изге кисте иһә доға ҡылып, Аллаһ Тәғәләнән гонаһтарын ғәфү итеүҙе һорап үткәрәләр, ғибәҙәттә булалар.
Миғраж һүҙе “күккә күтәрелеү” тигәнде аңлата.
* * *
Бәрәат кисе. Ул 14 шәғбан, йома (19 апрель) ҡояш байығас инә.
Пәйғәмбәребеҙ үҙенең хәҙи­сендә был мәлде ғибәҙәт ҡылып үткәрергә, көндөҙ иһә ураҙа тоторға нәсихәт бирә. “Әлеге кистә, төндә Аллаһ Тәғәлә ҡояш сыҡ­ҡансы кешелек донъяһына рәхмәт­ле­лек менән ҡарар, “Тәүбә итеп, гонаһ­тарын ғәфү итеүемде үтенгәндәрҙең яңы­лыш­лыҡтарын кисерәм. Ризыҡ һорағандарға теләгәнен бирәм. Ҡайғы-хәсрәткә тарып, һаулығы юғалып яфа сик­кән­дәрҙең тәненә – шифа, йәненә тын­ғылыҡ юллайым. Әҙәм балалары, ниндәй генә теләктәре булһа ла, һораһын – барыһын да үтәйем”, – тиер. Аллаһ Тәғәләгә мөрәжәғәт итеү таңға тиклем барыр”, – тигән пәйғәм­бәребеҙ.

Шәғбан айының 14-енән 15-енә ҡарай был кистә әҙәм балаларының артабанғы яҙмы­шы, ашар ризығы, байлыҡ йә ярлылыҡ хәле, тормоштағы дәрәжәһе һ.б. билдәләнеп ҡуйыла, тиелә дини китаптарҙа. Был мосолман байрамының ғәрәпсә атамаһы – “Ләйләтүл-бәрәат”. Беҙҙең телгә тәржемә иткәндә, аҡланыу, ҡотолоу тигән мәғәнәне бирә. Мәғлүм ки, халҡыбыҙҙа Ләйлә тигән исем бар. Ул төн тигәнде аңлата. Тимәк, тәүлектең ошо мәлендә тыуған ҡыҙға бирелә был исем.

Дини китаптарҙа әйтелгәнсә, кем­деңдер фани донъяла көнө бөтөүе лә ошо кистә билдәләнә. Шуға күрә был мәлдә Раббы­быҙҙан атай-әсәйебеҙгә, бала­ларыбыҙға, туғандарыбыҙға, яҡын­дарыбыҙға, үҙебеҙгә хә­йерле ғүмер, бәхет һорап мөрәжәғәт итәбеҙ, һәммә­беҙҙең дә ике донъя рәхәтен күреүен үтенәбеҙ.

Бәрәат кисендә Аллаһ Тәғә­ләнән мәрхүмдәрҙең дә гонаһ­тарын ярлыҡа­уын ялбарабыҙ, ихлас күңелдән күп итеп доғалар уҡыйбыҙ. Шулай уҡ, дини китап­тарҙа әйтелгәнсә, был кистә, уны ҡаршыларға әҙерләнгәндә лә изге ғәмәлдәр ҡылыу зарур. Мохтаждарға, сирлеләргә, ауыр хәлдә ҡалған кешеләргә хәйер-саҙаҡа биреү айырыуса сауап­лы. Мосолмандар элек-электән был кисте бергә үткәрергә тырыша, ҡунаҡҡа саҡырыша.

Мәғлүм ки, пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм мөбәрәк хәҙисендә: “Рәжәб – Аллаһ Тәғәләнеке, шәғбан – минеке, рамаҙан – өммәтемдеке”, – тигән. Ошо изге айҙарҙа яҡшылыҡтарҙы тағы ла күберәк ҡылырға, бер-беребеҙҙе ғәфү итергә, хаҡ юлдан тайпылмай барырға, гелән хеҙмәттә булырға тырышһаҡ ине. Рамаҙанды лайыҡлы ҡаршыларға яҙһын, иншаллаһ.


Вернуться назад