Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Хөтбә һөйләү – һынау тотоу
– Беҙҙең мәсеттең имам-хатибы хөтбәләрҙә гел нисек йәшәү кәрәклеге, әҙәм балаһының ерҙәге төп бурыстары тураһында һөйләй. Ә бөгөнгө тормоштағы кире күренештәр – эскелек, наркомания, диндәге төрлө ағымдар һ.б. – хаҡында өндәшмәй. Был дөрөҫ түгел бит, Нурмөхәмәт хәҙрәт?
И. ӘМИНЕВ.
Көйөргәҙе районы.

Башҡортостан мосолмандарының Диниә назараты рәйесе мөфтөй Нурмөхәмәт хәҙрәт НИҒМӘТУЛЛИН:
– Бисмилләһир-рахмәнир-рахим!
Әл-хәмдү лил-ләһ, дин юлына баҫҡан, йома намаҙҙарына йөрөгән ҡәрҙәштәребеҙ йылдан-йыл арта. Аҙна һайын бер урында һәм теүәл ваҡытта күмәкләп йыйылған төрлө быуын вәкил­дәрен, социаль хәле буйынса ла айырылып торған кешеләрҙе башҡа ҡайҙа күрерһең? Ғибәҙәтханаларҙа ғына туплана бындай майҙан. Һәр кем аҙна һайын имамдан яңы һәм файҙалы мәғлүмәт ишетергә теләп килә. Тимәк, сығыш яһаусы хөтбә һөйләүгә ҙур яуаплылыҡ менән ҡарарға тейеш. Халыҡты нимә ҡыҙыҡһындыра? Ниҙәр борсой? Мәсеттән күңелендәге һорауҙарына яуап табып сығырмы улар? Һөйләгәнеңде ҡабул итерҙәрме? Ышаныстарын аҡлай алырһыңмы? Үҙенә ошондай бихисап һорау бирергә бурыслы имам. Халыҡ өсөн Аллаһ алдында яуаплылыҡ тота ул. Шуға ла һәр һүҙҙе уйлап әйтергә, күңелдәрҙе үҫтерергә тейеш. Ғөмүмән, йома намаҙы мәлендә һөйләнелгән хөтбә – кешеләрҙе Ислам ғилеменә өйрәтеү йәһәтенән төп сараларҙың береһе.
Имам хөтбәгә әҙерлек менән килә икән, һөйләгәндәре ҡәрҙәштәребеҙҙең күңеленә ныҡлы тәьҫир итеп, тәрән уйылып ҡаласаҡ. Бурысын еңел-елпе атҡарғандың сығышы иһә тотош мәхәлләнең рухи-әхлаҡи торошона кире йоғонто яһауы ихтимал. Һүҙ юҡ, хөтбәгә әҙерләнеү еңел эш түгел. Был ғәмәлде атҡарғанда имамдар, айырыуса йәштәр, төрлө ауырлыҡ менән осраша. Улар тарафынан ниндәй хаталар ебәрелә һуң? Беренсенән, мәғлүмәтте иҫке китаптарҙан, гәзиттәрҙән алыу. Һөй­лә­гәндәрең бит хәҙерге заман талаптарына тура ки­лергә, көнүҙәк мәсьәләләргә, бурыстарға ярашлы бу­лыр­ға тейеш. Мәҫәлән, айырыуса йәштәргә диндәге фа­натизмдың, сиктән ашып китеүҙең хәүефлелеге, һәр яҡлап зыяны тураһында гел әйтеп торорға кәрәк. Әммә был хаҡта ҡыҙып, ярһып түгел, ә тыныс аңлатыу мөһим. Әрләү, тупаҫлыҡ, кәмһетеү Исламға бөтөнләй ят. Аҡылға таянып, төптән уйлап, күңелдең иң тәрәндәге ҡылдарын тирбәтеп ебәрерлек итеп әйтә белеү зарур.
“Имамыбыҙ кире күренештәр хаҡында бөтөнләй өндәшмәй” тигән ҡәрҙәшебеҙ. Әлбиттә ки, әле әйткә­немсә, хөтбәлә көнүҙәк мәсьәләләр сағылыш табырға тейеш. Улар хаҡында, йәнә ҡабатлайым, аҡыллы итеп аңлатырға кәрәк. Был имам да, бәлки, кире күренештәрҙе, хәл-ваҡиғаларҙы туранан-тура бәйән итмәйенсә, төптән төшөндөрөргә, әҙәм балаһының төп бурыстарын, нисек йәшәргә тейешлеген аңға һалырға тырышалыр. Насар төшөнсәләрҙе гел ҡабатлап торһаң, уларҙың тамыр йәйеп китеү ихтималлығы ла бар бит. Һүҙ менән бик иғтибарлы булырға кәрәк, хөрмәтле ҡәрҙәштәр. Яҡшыларын күберәк әйтһәк, улар насарҙарын күмеп китер, юҡҡа сығарыр. Кеше күңеле игенлек кеүек. Унда изгелек орлоҡтары сәсәйек.
Ҡөрьән аяттарына аңлатма биреү, Мөхәммәт ғәләйһис-сәләмдең тормошонан миҫалдар алыу, темаға ярашлы хәҙистәрҙе йыйып, тәфсир китаптары ярҙамында уларҙың мәғәнәһенә төшөндөрөү кеүек ғәмәлдәр хөтбәне ҡыҙыҡлыраҡ, фәһемлерәк итер, төрлө насар күренештәрҙән иҫкәртеү сараһы булып торор. Сығыштың йөкмәткеһен шулай уҡ айға, миҙгелгә ярашлы итеп төҙөү зарур. Ниндәйҙер теманы аңлап еткермәйһегеҙ икән, уға тотонмай тороғоҙ, тәүҙә ныҡлап өйрәнегеҙ. Хөтбәгә яҙып әҙерләнеү айырыуса отошло. Был алым хаталарҙан, дөрөҫ булмаған мәғлүмәттәрҙән, ҡабатлауҙарҙан аралар, үҙегеҙҙе ышаныслыраҡ тотоу мөмкинлеген бирер.
Йома намаҙҙарын ҡалдырмайыҡ, Аллаһ юлында кәңәшләшеп эш итәйек, изгелек орлоҡтары сәсеүҙә бергә булайыҡ, хөрмәтле ҡәрҙәштәр. Әс-сәләмү-ғәләйкүм үә рәхмәтул-лаһи үә бәрәкәтүһ! Амин.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Донъя именлеге ниҙән башлана?

Донъя именлеге ниҙән башлана? 29.03.2019 // Иман

Бер хикмәттә, ололарҙың ғүмерен иғтибар, уларҙың кәңәштәрен тыңлай белеү оҙонайта, тиелгән. Бөгөнгө...

Тотош уҡырға 1 466

Юлға фатиха бирер

Юлға фатиха бирер 29.03.2019 // Иман

Мәсетле районының имам-мөхтәсибе Азамат Вәлиев битараф булмаған замандаштарыбыҙҙан изге эштә ярҙам...

Тотош уҡырға 1 381

Апрелдең изге кистәре

Апрелдең изге кистәре 29.03.2019 // Иман

Быйылғы апрель мосолман календары буйынса рәжәб һәм шәғбанға тура килә. Ә был айҙар, мәғлүм ки, иң...

Тотош уҡырға 1 472

Гүзәл затты хәстәрләмәһәк...

Гүзәл затты хәстәрләмәһәк... 01.03.2019 // Иман

Яҙ башында дәүләт тарафынан ҡабул ителгән иң матур байрамдарҙың береһе – 8 Март. Йәшәйештең нигеҙе,...

Тотош уҡырға 1 274

Ниндәй бүләк бирергә?

Ниндәй бүләк бирергә? 01.03.2019 // Иман

Ир-ат ҡатын-ҡыҙҙы байрамда матур бүләктәр менән һөйөндөрөргә тырыша. Исламда быға ниндәй ҡараш?...

Тотош уҡырға 1 892

Рәжәбтә ни сәсһәң,  Рамаҙанда шуны урырһың

Рәжәбтә ни сәсһәң, Рамаҙанда шуны урырһың 01.03.2019 // Иман

Мосолман календары буйынса 1440 йылдың яртыһы ла үтеп бара. Йома, 8 март, етенсе ай рәжәбтең...

Тотош уҡырға 1 473

“Тупһа”ғыҙ ныҡ булһын

“Тупһа”ғыҙ ныҡ булһын 08.02.2019 // Иман

Тупһа – йорттоң көҙгөһө. Ошоға бәйле хикмәтте иҫкә төшөрәйек....

Тотош уҡырға 1 568

Көнсөллөк нимәгә килтерә?

Көнсөллөк нимәгә килтерә? 08.02.2019 // Иман

Һәр әҙәм балаһы донъяла үҙенең көсө еткәнде эшләй. Ә инде төрлө ихтыяждарҙы ҡәнәғәтләндереү – Аллаһ...

Тотош уҡырға 1 720

Ҡөрьән – оло фән

Ҡөрьән – оло фән 08.02.2019 // Иман

Бөгөн – Рәсәй фәне көнө. Ошо уңайҙан мосолман донъяһында ғилемдең тотҡан урыны хаҡында иҫкә алып...

Тотош уҡырға 1 369

Матур кейенһен, биҙәнһен...

Матур кейенһен, биҙәнһен... 08.02.2019 // Иман

Әл-хәмдү лил-ләһ, мосолман ҡатын-ҡыҙы кейеме йылдан-йыл күркәмләнә, зауыҡлыраҡ, сағыуыраҡ була...

Тотош уҡырға 1 326

Һөнәрле ҡулында ҡот уйнай

Һөнәрле ҡулында ҡот уйнай 08.02.2019 // Иман

Үҙ көстәре менән ике ҡатлы ҙур йорт һалып, уңайлы шарттарҙа алты бала тәрбиәләгән, дини ҡанундарҙы...

Тотош уҡырға 1 333

Иргә ниҙәр тыйыла?

Иргә ниҙәр тыйыла? 01.02.2019 // Иман

Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм мосолман ирҙәрҙе алтын-көмөш менән мауығып китеүҙән тыйған....

Тотош уҡырға 1 598