Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » “Һин ниндәй афарин!”
“Һин ниндәй афарин!”Бала ғаиләлә үҙен яратҡандарын тойоп, белеп үҫһен өсөн ата-әсәләр ниҙәр эшләргә тейеш? Балаға үҙ һөйөүеңде аңлатыу кәрәкме? Уны нисек итеп төшөндөрөргә? Әйҙәгеҙ, хөрмәтле гәзит уҡыусылар, ошо һорауҙарға яуап биреп ҡарайыҡ.

Һине яратыуҙары, үҙеңде кемгәлер кәрәкле итеп тойоу — кешенең иң мөһим ихтыяжда­рының береһе. Үҫемлектәр өсөн ҡояш нурҙары нисек кәрәк булһа, эмоциональ һаулыҡ өсөн үҫешкән организмға ла был талапты ҡәнәғәтләндереү мөһим. Ә был ғаиләлә үҙен кәрәкле, ҡәҙерле, һөйөклө итеп тойғанда ғына тормошҡа ашырыла. Туған­да­рының һәм яҡындарының күңел йылыһын, хуплауын тойоп үҫкән бала киләсәктә үҙ көсөнә ышаныусан була. Балаға ҡарата һөйөүеңде нисек белдерергә? Әлбиттә, уның төрлө ысулдары бар. Беренсенән, йылы һәм яғымлы ҡараш. Һеҙ, моғайын, минең менән килешерһегеҙ, балалар һөйөү менән баҡҡан ҡарашты бик яҡшы тоя. Икенсенән, шәхес булараҡ, баланың ҡыҙыҡһыныуына иғтибар итеү. Өсөнсөнән, ваҡытты бергә үткәреү. Беҙҙең һәр беребеҙ өсөн ваҡыт — тормошта мөһим факторҙарҙың береһе. Әгәр ваҡыт етмәүгә зарланып, иғтибарҙы аҙ бүлһәк, бала ата-әсәһенең уға ҡарағанда ла мөһимерәк шөғөлдәре бар икән, тип һығымта яһаясаҡ. Дүртенсенән, һаҡ ҡына үбеп алыу, яғымлы ҡосаҡлау, ҡулдарына ҡағылып китеү ҙә һинең уға битараф булмауыңды күрһәтә.
Ғаилә психологтары баланы көнөнә бер нисә тапҡыр ҡосаҡлап алырға тәҡдим итә. Көнөнә дүрт тапҡыр ҡосаҡлау — уның үҫешенә, ә һигеҙ тапҡыр һаулыҡ һәм яҡшы кәйеф булдырыуға булышлыҡ итә, ти улар. Бишенсенән, үҙеңдең яраты­уыңды балаға һүҙ менән еткереү. Түбәндәге ҡанатлы һүҙҙәрҙе ҡулланыу отошлораҡ булыр: “Һин ниндәй афарин!”, “Һин минең аҡыллым!”, “Һинең булыуың — үҙе бер бәхет!”, “Миңә һинең менән күңелле!”, “Һин шундай һәләтле!”, “Һин бөтәһен дә булдырасаҡһың!”, “Һинең үҙеңде тотоуың миңә ныҡ оҡшай!”, “Беҙ һине бик һағындыҡ!”, “Беҙ бергә саҡта шундай рәхәт!”
“Әгәр бала нимәнелер дөрөҫ эшләмәһә, тупаҫ ҡыланһа, нимә эшләргә?” — тип һорарһығыҙ. “Афарин, һәр ваҡыт шундай бул!” — тип әйтеп булмай бит инде. Әлбиттә, юҡ! Был осраҡта баланы шәхес булараҡ битәрләргә түгел, ә уның ҡылығына, эшенә үҙ ҡарашыңды белдерергә кәрәк. Мәҫәлән, “Һин минең ышанысымды аҡламаның, улай ярамаҫ ине”, — тигән һүҙҙәр урынлы булыр. Баланың һәр насар ҡылығына ҡәнәғәтһеҙлек белдереүҙең һеҙгә ҡарата кире тойғолар барлыҡҡа килтереүен дә оноторға ярамай.
“Һин ниндәй афарин!”Һәр ваҡыт шуны иҫтә тотоғоҙ: баланың тиҫкәре ҡылығына яза бирергә мөмкин, ләкин уның хистәренә, шәхесенә ҡағылмағыҙ. Әгәр шулай килеп сыҡҡан икән, тимәк, уны тыуҙырған сәбәп бар. Баланы яҡшы аңлар өсөн уны асыҡларға кәрәк. Ата-әсәнең береһе йәки икеһе лә баланы тулыһынса яратып етмәһә, уның һөйөүгә ихтыяжы ҡәнәғәтһеҙ ҡалған. Беҙ балаларға бирә алған иң мөһим нәмә — хис-һөйөү. Ата-әсәләр, балаларға ҡарата изге хистәрегеҙҙе, үҙегеҙҙең яратыуығыҙҙы йәшермәгеҙ. Шул ваҡытта ғына бала үҙен кәрәкле һәм бәхетле итеп тоясаҡ.

Альбина СЫРЛЫБАЕВА,
Баймаҡ ҡалаһының
2-се мәктәбенең инглиз теле уҡытыусыһы.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 447

Шунда уҡ икенсе курсҡа ҡабул ителһәләр...

Шунда уҡ икенсе курсҡа ҡабул ителһәләр... 27.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Республика етәксеһе Радий Хәбиров медицина училищеһын тамамлағандарҙы шунда уҡ ошо йүнәлештәге...

Тотош уҡырға 1 301

Монголиянан ҡунаҡ килде

Монголиянан ҡунаҡ килде 27.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

БДУ-ның Сибай институты студенттары Монголияның Фән һәм технология дәүләт университеты профессоры...

Тотош уҡырға 1 753

Биш көнлөк уҡыу башлана

Биш көнлөк уҡыу башлана 27.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

1 апрелдән Өфөнөң башланғыс класс уҡыусылары биш көнлөк уҡыуға күсә....

Тотош уҡырға 1 165

Данлы юлға тап төшөрмәй

Данлы юлға тап төшөрмәй 27.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Сибай гимназия-интернаты — төбәктә генә түгел, республикала ла киң билдәле уҡыу йорттарының береһе....

Тотош уҡырға 1 597

Балағыҙҙы кем итеп күрәһегеҙ?

Балағыҙҙы кем итеп күрәһегеҙ? 26.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

“Ромир” холдингы ата-әсәләр араһында ҡыҙыҡлы һорау алыу ойошторған. Рәсәйҙәр балалары өсөн ниндәй...

Тотош уҡырға 1 207

Йәй етте ләме ни?

Йәй етте ләме ни? 26.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Ҡырмыҫҡалы районы хакимиәте йыл да балаларҙың йәйге ялын файҙалы үткәреү, сәләмәтлектәрен нығытыу...

Тотош уҡырға 1 205

"Үлмәҫбай" ҙа яңғыраны

"Үлмәҫбай" ҙа яңғыраны 25.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

“Башҡортостан халыҡтары телдәре һәм мәҙәниәте – республиканың милли ҡаҙанышы” форумында балалар ҙа...

Тотош уҡырға 1 240

Барыһы ла үҙебеҙгә бәйле

Барыһы ла үҙебеҙгә бәйле 25.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Туған телдең, мәҙәниәттең яҙмышы һәр заманда ла кешенең, халыҡтың үҙенә бәйле. Был рухи...

Тотош уҡырға 1 096

Милли ҡаҙаныштарыбыҙ һағында

Милли ҡаҙаныштарыбыҙ һағында 25.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Өфөлә Рәсәй Президенты ҡарамағындағы Гражданлыҡ йәмғиәтен үҫтереү һәм кеше хоҡуҡтары буйынса...

Тотош уҡырға 1 112

Етәкселәр уҡыусыларға рәхмәт белдерҙе

Етәкселәр уҡыусыларға рәхмәт белдерҙе 23.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Бөгөн Өфөлә химия буйынса Бөтә Рәсәй олимпиадаһының һуңғы, өсөнсө, этабы тамамланды. Дөйөм алғанда,...

Тотош уҡырға 1 086

"Әкиәт"тән – мажаралы әкиәттәр

"Әкиәт"тән – мажаралы әкиәттәр 23.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Сибайҙың “Әкиәт” балалар баҡсаһы хеҙмәткәрҙәре үҙ тәрбиәләнеүселәре, ата-әсәләр менән берлектә...

Тотош уҡырға 1 436