Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Сәйәхәтсе донъяһына бер сәйәхәт
Сәйәхәтсе донъяһына бер сәйәхәтӘхмәтзәки Вәлиди исемендәге милли китапханала йәш эшҡыуар һәм сәйәхәтсе Денис Өмөтбаев Республика инженер лицей-интернаты уҡыусылары менән осрашты, уларҙың һорауҙарына яуап бирҙе, бала саҡ хыялдары, сит илдәргә сәйәхәте тураһында һөйләне. Монголдарҙың нисек йәшәүе, Һиндостанда башҡорт егетен ни өсөн Тадж-Махал мәсетенә индермәүҙәре хаҡында ла һәм башҡаһын бәйән итте.
Ата-әсәһе уны Сибай янындағы ауылда йәшәгән өләсәһенә ҡалдырғас, йыш ҡына ҡалаға сығып китеү хыялы менән янған икән ул. Ауыл осонда автобустан алып ҡалғандары ла булған, юл һалыусыларҙың “Камаз”дарынан да төшөргәндәр. “Мажараларға тартылыуым шунан башланғандыр”, – ти үҙе был хаҡта.
Денис өс телдә – башҡортса, русса, инглизсә иркен аралаша. Сит телде лә махсус өйрәнеп йөрөмәгән, бары мәктәптә үҙләштергән. Әйткәндәй, гәзит уҡыусыларыбыҙ был егеттең йылҡысылыҡ менән шөғөлләнеүе, Америка ҡунағына Башҡортостанды күрһәтеүе хаҡында хәбәрҙар. Әлеге осрашыуҙа ла ошо хаҡта һөйләп, американлының “ҡайтҡас, ҡунаҡ саҡырам да башҡорттар кеүек һыйлайым” тигән һүҙҙәрен иҫкә төшөрҙө. Шул арала бер уҡыусы: “Ә инглиз телен белмәүселәр менән аралашыу, аңлашыу ҡатмарлығы тыумаймы?” – тип һораны.
– Юҡ, аяҡ бар, ҡул бар – шулар ярҙамында күрһәтеп бирәһең, – тип башланы һүҙен Денис. – Мәҫәлән, Монголияла бер мәл тамаҡ ялғарға булып киттек. Сәйханаларына индек. Менюлары булмағас, ниндәй ит икәнен һорашырға кәрәк булды. Официантҡа ҡараным да, иткә төртөп күрһәтеп, “Мәә?” тип һораным. Теге лә юғалып ҡалманы, баш һелкеп, “Мәә” тип яуапланы. Шул рәүешле һарыҡ ите икәнен асыҡланыҡ.
Ә уҡыусыларҙың “Ниндәй ил нығыраҡ оҡшаны?” тигән һорауына егермеләп илде гиҙгән сәйәхәтсе: “Башҡа ерҙәр һәммәһе лә матур, үҙенсәлекле, ләкин күңелгә ятҡаны берәү – Башҡортостан ғына”, – тип яуапланы. Киләһе һорау шулай яңғыраны: “Башҡортостанды ситтә беләләрме?” Баҡһаң, республикабыҙҙы йөҙ кешенең береһе генә белә икән. “Шуға ла сит илдә “Ҡайҙанһың?” тигән һорауға “Башҡортостандан” тип яуаплаһаң, аптырап ҡалалар. Ә мин махсус рәүештә Рәсәйҙәнмен тип түгел, сөнки уны былай ҙа беләләр, ә Башҡортостанданмын тип яуаплайым. Һуңынан иһә рәхәтләнеп Ватаным тураһында һөйләп бирәм”, – ти Денис.
– Һиндостанда, мәҫәлән, кешене күреү менән уның ҡайҙан икәнлеге хаҡында фаразлау киң таралған. Мине иһә күптәре үҙҙәренеке тип уйлай ине. Берәүҙәр “Афғанстандан, Пакистандан” тип фаразланы. Уларға “Башҡортостанданмын”, тип яуапланым.
Һиндостанда булғанын хәбәр иткәс иһә, бер бала урынынан һикереп үк тигәндәй тороп: “Ә Тадж-Махалда булдығыҙмы?” – тип һорай һалды. Денис Өмөтбаев йылмайып уҡ яуаплап ҡуйҙы үҙенә: “Күрҙем, ләкин эсенә үк инеп булманы, сөнки йома ине, ә ул көндө Һиндостан мосолмандарын ғына индерәләр икән”.
Был егет йәнә шуныһы менән арбаны: йөҙөнән йылмайыу һис китмәй. Ҡасан ҡарама, шундай бер ябайлыҡ менән йөҙөн яҡтырта. Сит илдәрҙең береһендә ул ошолай берәүгә йылмайып ҡарағас, тегеһе иптәштәренә барып: “Ул миңә йылмайҙы, йылмайҙы!” – тип аптыраған икән хатта.
Уҡыусылар йәш сәйәхәтсенән шулай уҡ сит ерҙәрҙә рәсәйҙәргә ҡарата нығынған фекерҙәр тураһында ла ҡыҙыҡһынып һораны. Баҡһаң, сит илдәгеләр “Рәсәй” тигән һүҙҙә һыуыҡты һәм айыуҙы күҙ алдына килтерә икән.
– Күп мәғлүмәт уларға телевизорҙан һалына, – тип һүҙен дауам итте Денис. – Үҙем иһә стереотип тигән нәмәгә ышанмайым, ә хис һәм аңым менән етәкселек итәм. Әйткәндәй, телевизорҙы ла ҡарамайым, кәрәкмәгән мәғлүмәт күп унда. Мейе иһә сүп-сарҙы эшкәртергә түгел, ул үҙе мәғлүмәт етештерергә тейеш.
Шул арала “Ә нисек уңышлы кеше булырға?” тигән һорау яңғырап ҡуйҙы. Денис Өмөтбаевтың быға ла яуабы табылды:
– Уңышлы булырға ынтылырға түгел, ә үҙеңде хәҙерҙән үк уңышлы тип һанай башларға кәрәк. Әйтәйек, “Ошо мәктәптә уҡып, мин уңышлы буласаҡмын” тигән маҡсат ҡуймаҫҡа, ә “Был мәктәптә мин уңышлы булғаным өсөн уҡыйым” тигән уйҙы үҙеңә һеңдерергә кәрәк. Юғары уҡыу йортона ингәс тә, “Унда уҡып, уңышлы буласаҡмын” тип түгел, ә “Мин уңышлы булғаным өсөн ошо юғары уҡыу йортона индем” тип әйтергә кәрәк.
Осрашыуҙы йомғаҡлап, Денис сәйәхәт фотоларын күрһәтте. Һәр һүрәтте ҡараған һайын, уҡыусыларҙың күҙҙәрендә ялҡын тағы ла нығыраҡ сағылды.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 447

Шунда уҡ икенсе курсҡа ҡабул ителһәләр...

Шунда уҡ икенсе курсҡа ҡабул ителһәләр... 27.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Республика етәксеһе Радий Хәбиров медицина училищеһын тамамлағандарҙы шунда уҡ ошо йүнәлештәге...

Тотош уҡырға 1 301

Монголиянан ҡунаҡ килде

Монголиянан ҡунаҡ килде 27.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

БДУ-ның Сибай институты студенттары Монголияның Фән һәм технология дәүләт университеты профессоры...

Тотош уҡырға 1 753

Биш көнлөк уҡыу башлана

Биш көнлөк уҡыу башлана 27.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

1 апрелдән Өфөнөң башланғыс класс уҡыусылары биш көнлөк уҡыуға күсә....

Тотош уҡырға 1 165

Данлы юлға тап төшөрмәй

Данлы юлға тап төшөрмәй 27.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Сибай гимназия-интернаты — төбәктә генә түгел, республикала ла киң билдәле уҡыу йорттарының береһе....

Тотош уҡырға 1 597

Балағыҙҙы кем итеп күрәһегеҙ?

Балағыҙҙы кем итеп күрәһегеҙ? 26.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

“Ромир” холдингы ата-әсәләр араһында ҡыҙыҡлы һорау алыу ойошторған. Рәсәйҙәр балалары өсөн ниндәй...

Тотош уҡырға 1 207

Йәй етте ләме ни?

Йәй етте ләме ни? 26.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Ҡырмыҫҡалы районы хакимиәте йыл да балаларҙың йәйге ялын файҙалы үткәреү, сәләмәтлектәрен нығытыу...

Тотош уҡырға 1 205

"Үлмәҫбай" ҙа яңғыраны

"Үлмәҫбай" ҙа яңғыраны 25.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

“Башҡортостан халыҡтары телдәре һәм мәҙәниәте – республиканың милли ҡаҙанышы” форумында балалар ҙа...

Тотош уҡырға 1 240

Барыһы ла үҙебеҙгә бәйле

Барыһы ла үҙебеҙгә бәйле 25.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Туған телдең, мәҙәниәттең яҙмышы һәр заманда ла кешенең, халыҡтың үҙенә бәйле. Был рухи...

Тотош уҡырға 1 096

Милли ҡаҙаныштарыбыҙ һағында

Милли ҡаҙаныштарыбыҙ һағында 25.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Өфөлә Рәсәй Президенты ҡарамағындағы Гражданлыҡ йәмғиәтен үҫтереү һәм кеше хоҡуҡтары буйынса...

Тотош уҡырға 1 112

Етәкселәр уҡыусыларға рәхмәт белдерҙе

Етәкселәр уҡыусыларға рәхмәт белдерҙе 23.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Бөгөн Өфөлә химия буйынса Бөтә Рәсәй олимпиадаһының һуңғы, өсөнсө, этабы тамамланды. Дөйөм алғанда,...

Тотош уҡырға 1 086

"Әкиәт"тән – мажаралы әкиәттәр

"Әкиәт"тән – мажаралы әкиәттәр 23.03.2019 // Белем һәм тәрбиә

Сибайҙың “Әкиәт” балалар баҡсаһы хеҙмәткәрҙәре үҙ тәрбиәләнеүселәре, ата-әсәләр менән берлектә...

Тотош уҡырға 1 436